သာသနာ ။ ။ (၁)ပရိယတၲိသာသနာ(လမ္းညႊန္သင့္ေသာ
သင္ခန္းစာ)
(၂)ပဋိပတၲိသာသနာ (ေဝေနယ်တို႔၏ ဆံုးမအပ္ၾကရာ
က်င့္ဖြယ္)
(၃)ပဋိေဝဓသာသနာ(လမ္းညႊန္ေတာ္မူအပ္ေသာ
ထိုးထြင္းသိျခင္း?)ဟု သာသနာေတာ္ ၃ရပ္႐ွိသည္။
အမ်ိဳးမ်ိဳးသံုးၾက ။ ။ ေနတိၲအ႒ကထာဝယ္ သာသနဝရံ
ပုဒ္၌ သာသနပုဒ္အရ (သာသနာသ႐ုပ္)ကို ျပရာ၌ “ပရိယတၲိ
သဒၶမၼ, ပဋိပတၲိသဒၶမၼ, ပဋိေဝဓသဒၶမၼ”ဟု သံုးသည္၊
ပါစိတ်ာဒိအ႒ကထာဝယ္ သဒၶမၼ႒ိတိယာပုဒ္၌ သဒၶမၼအရ (သဒၶမၼသ႐ုပ္)ကို
ျပရာ၌မူ ပဋိေဝဓသဒၶမၼကို “အဓိဂမသဒၶမၼ”ဟု သံုးသည္၊
မဟာနိေဒၵသအ႒ကထာ၌မူ၁ ေရွ႕၂ပါးကို “ပရိယတၲိသာသနံ, ပဋိပတၲိသာသနံ”ဟု
သံုးသည္၊
ဥာဏဝိဘင္း အႏုဋီကာ (၁) သကနိေဒၵသဝဏၰနာ၌မူ ေနာက္၂ပါးကို ‘ပဋိပတၲိသာသနံ, ပဋိေဝဓသာသနံ” ဟု သံုးသည္၊
မဏိသာရမဥၨဴသာဋီကာဝယ္ သာသနဒါယာေဒါပုဒ္၌ သာသနပုဒ္
အရ (သာသနာသ႐ုပ္)ကို ျပရာ၌ ေနာက္ဆံုးကို “ပဋိေဝဓ
သာသန”ဟု သံုးသည္၊
သီလကၡန္ဋီကာသစ္၌မူ “သာသနႏၱိ ပရိယတၲိ
ပဋိပတၲိပဋိေဝဓဝေသန တိဝိဓမၸိ သာသနံ”ဟု ဆိုသည္။
♣♣ ပရိယတၲိသာသနာ
ရွင္ေတာ္ဘုရား၏ ေလးဆယ့္ငါးဝါ ေဒသနာေတာ္ကို “ပရိယတၲိသာသနာ”ဟု ေခၚသည္၊
ယင္းသည္
(က)တႏၱၽာေရာပိတဓမၼေဒသနာ=ပို႔ခ်စဥ္သို႔ တင္အပ္ေသာ တရား
ေဒသနာေတာ္,
ေဒသနာေတာ္,
(ခ)တႏၱၽာနာေရာပိတ(ပကိဏၰက)ဓမၼေဒသနာ=
ပို႔ခ်စဥ္သို႔ မတင္အပ္ေသာ(အေထြေထြ) တရားေဒသနာေတာ္၁ ဟူ၍ ၂မ်ိဳး႐ွိသည္၊
ထိုတြင္
(က)ကို “ပါဠိေတာ္”ဟု ေခၚၾက၏၊ (ခ)ကို “အ႒ကထာ”ဟု ေခၚၾက၏၊
ရွင္ေတာ္ဘုရားသည္
(က)ကို မာဂဓီ (သတၳိယမာဂဓီ?) ဘာသာျဖင့္ ေဟာေတာ္မူ၍ (ခ)ကို ေဒသိယ မာဂဓီ(ဟိႏၵီ)ဘာသာျဖင့္
ေဟာေတာ္မူသည္၊
ထိုပရိယတၲိ
သာသနာ ေတာ္ကို သံဃာေတာ္ (အ႐ွင္မဟာကႆပ အစရွိေသာ ေထရ္မ်ား) က တတိယသံဂါယနာ
(သာသနာႏွစ္-၂၃၅ခုႏွစ္)တိုင္ေအာင္ (အခ်ိဳ႕ ျဖည့္စြပ္အပ္သည္မွ တပါး) ရွင္ေတာ္ဘုရား
ေဟာေတာ္မူရင္း အတိုင္း ေဆာင္ခဲ့သည္။
ဝါစနာမဂၢ။ ။ ေဖာ္ျပပါ
(က၊ ခ)၂ရပ္ ပရိယတၲိသာသနာေတာ္
ကိုပင္ “ဝါစနာမဂၢ(ပို႔ခ်စဥ္=သင္႐ိုး)”ဟုလည္း ေခၚၾကေသးသည္။
ကိုပင္ “ဝါစနာမဂၢ(ပို႔ခ်စဥ္=သင္႐ိုး)”ဟုလည္း ေခၚၾကေသးသည္။
သာသနာျပဳ။
။ အဆိုပါ သာသနာ ၃ရပ္ကို တည္ေအာင္
ျပဳျခင္း, အျမစ္တြယ္ေအာင္ ျပဳျခင္းတို႔ကို “သာသနာျပဳ”ဟု ေခၚသည္။
သာသနာအစ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ဗုဒၶျမတ္စြာ၏ သာသနာေတာ္
စ၍ ေရာက္ရာ အရပ္မွာ သထံု ျဖစ္သည္၊ ထိုေၾကာင့္ “သာသနာအစ,
သထံုက”ဟု ဆိုၾကသည္။
ဤက်မ္း၏
အစနားတြင္ တင္ျပထားသည့္ အေၾကာင္းအရာကို အျမြက္မွ် တင္ျပလိုက္ပါသည္။
ၾကည့္ရွဳစရာအျဖာျဖာ။ ။ အ႒ကထာ ဋီကာ သဒၵါ က်မ္းျပဳဆရာေတာ္တို႔ႏွင့္
စပ္၍ သိမွတ္စရာ စီစစ္ခ်က္မ်ား သထံုမင္းဆက္၊ သုဝဏၰဘူမိအယူအဆဝါဒမ်ား၊ သီဟုိဠ္မင္းဆက္
စသည္စသည္မ်ားကို အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ က်မ္းဂန္ သာသနာဝင္ ရာဇဝင္ တို႔မွ တင္ျပထားသည္။
မိန္႔ၿမြက္ေန႔စဥ္ စာဝါရ္တြင္။ ။ ယင္း သာသနာ့ေရစီးေၾကာင္းကို ဆရာေတာ္
သီလကၡန္အ႒ကထာပို႔ခ်စဥ္ စာဝါလိုက္ သံဃာေတာ္မ်ားအား ေန႔စဥ္ နာရီဝက္ခန္႔
မိန္႔ေတာ္မူေလ့ရွိသည္၊
ေဒါင္းလိုသူမ်ား
ဒီမွာႏွိပ္ၿပီး ေဒါင္းယူႏိုင္ပါတယ္။
