ဖူးေျမာ္ၾကပါကုန္ မဟာမုနိဘုရားႀကီးသမိုင္း ပံုေတာ္စံု ( ဦးေမာင္ေမာင္တင္)

ဒီတစ္ခါေတာ့ ဘေလာ့ဂ္မိတ္ေဆြမ်ားအတြက္ မဟာမုနိသမိုင္းလကၤာေလးကို မွ်ေဝေပးလိုပါတယ္။ မဟာမုနိ ရုပ္ရွင္ေတာ္ကား ကမ႓ာကေလးစားရေသာ သမိုင္းဝင္ ရုပ္ပြားေတာ္ တစ္ဆူျဖစ္ပါသည္။ မႏၲေလးၿမိဳ႕၏ က်က္သေရေဆာင္ အဓိကရ ထင္ရွားေသာ ဘုရားတစ္ဆူလည္း ျဖစ္သည္။ မႏၲေလးသို႔ ေရာက္သူတိုင္း မဟာမုနိ သို႔ မေရာက္လွ်င္ မႏၲေလးသို႔ ေရာက္သည္ဟုပင္ မဆိုထိုက္ေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ မ်ားသာမက မႏၲေလးသို႔ ေရာက္လာေသာ ကမ႓ာ႔ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားပင္လွ်င္ မဟာမုနိ ဘုရားရွင္ေတာ္ စံေတာ္မူရာ ဂႏၶ ကုဋိေက်ာင္းေတာ္သို႔ သြားေရာက္၍ ဦးခိုက္ပူေဇာ္ျခင္း လွဴဒါန္းျခင္း ဧည့္သည္ေတာ္မွတ္တမ္းတြင္ လက္မွတ္ ေရးထိုးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ၾကသည္။

 

  ျမတ္စြာဘုရားသည္ သာဝတၳိျပည္မွ ရကၡပူရတိုင္းဓညဝတီျပည္သို႔ 

ေနာက္ပါ ရဟႏၲာ ၅၀၀ႏွင့္တကြ ေဒသစာရီႂကြခ်ီေတာ္မူေသာအခန္း။

အသားၾကီး ၁ဝ မ်ဳိးလာ " ေအာင္း" အရႈပ္ေတာ္ပုံ

                                                     (ပုံ- ၁ တိဘက္ႏြား)

ဝိနည္းဥပေဒအရ ရဟန္းေတာ္မ်ား မစားအပ္တ့ဲ "အကပၸိယမံသ" အသားၾကီး ၁ဝ မ်ဳိးကုိ ျမန္မာဘာသာ
အားျဖင့္ ေျပာၾကရာမွာ ၁) လူသား၊ ၂)ဆင္သား၊ ၃)ျမင္းသား၊ ၄)ေခြးသား ၊ ၅)ေျမြသား၊ ၆)ျခေသၤ့သား၊
၇)က်ားသား၊ ၈) က်ားသစ္သား ၊ ၉) ဝံသား ၊ ၁ဝ) ေအာင္းသား-- လုိ ့စာရင္းျပပါတယ္။ အမွတ္စဥ္ ၉ ျဖစ္
တ့ဲ ဝံသားကုိ တိတိက်က်ေျပာရာမွာေတာ့ "ဝက္ဝံသား" လုိ ့က်မ္းစာမ်ားမွာ ေတြ ့ရတယ္။

အမွတ္ ၁ဝ "ေအာင္း" ကုိ စူးစမ္းတ့ဲအခါ အယူအဆမ်ားစြာ ကြဲျပားေနတာ သတိျပဳမိပါတယ္။
ျမန္မာ-အဂၤလိပ္အဘိဓာန္နဲ ့ယုဒသန္ျမန္မာ-အဂၤလိပ္အဘိဓာန္ ၂ ေစာင္ကုိၾကည့္ရာမွာ "ေအာင္း" ေခၚတ့ဲ
သတၱဝါဟာတိဘက္ေဒသမွာ အမ်ားဆုံးေတြ ့ရတတ္တ့ဲ အေမႊးရွည္ ႏြားကုိ ေခၚေၾကာင္း ျပဆုိၾကတယ္။
အဂၤလိပ္ဘာသာ Yak, Tibet Bull လုိ ့ေခၚပါတယ္။ (ပုံ-၁ ၾကည့္) Yak က ႏြားအထီးကုိ ေခၚျပီး အမကုိ
ေတာ့ Dri သုိ ့မဟုတ္ Nak လုိ ့ တိဘက္ဘာသာနဲ ့ေခၚပါတယ္။

                                                          (ပုံ- ၂ ဟာယိန)

ဝိနည္းပါဠိေတာ္အဂၤလိပ္ဘာသာျပန္၊ အသားၾကီး ၁ဝ မ်ဳိးအေၾကာင္းအဂၤလိပ္ဘာသာနဲ ့ရွင္းျပၾကတ့ဲ ရဟန္း
ပညာရွင္မ်ား၊ ပါဠိ-အဂၤလိပ္အဘိဓာန္မ်ားအလုိအရကေတာ့ "တရစ ၦ=ေအာင္း" ေခၚတ့ဲ သတၱဝါဆုိတာ
အာရွ နဲ ့ အာဖရိကတုိက္ေတြမွာ ေတြ ့ရတတ္တ့ဲ ဟာယိန (Hyena) ကုိ ညႊန္ျပၾကပါတယ္။ ျမန္မာစာအဖြဲ ့
ထုတ္ အဂၤလိပ္-ျမန္မာအဘိဓာန္က "Hyena (also Hyaena) အာဖရိကႏွင့္ အာရွတုိက္တုိ ့တြင္ ေတြ ့ရ
သည့္ ေခြးႏွင့္တူ၍ အုပ္ဖြဲ ့ေနတတ္ကာ အေသေကာင္ကုိစားေလ့ရွိေသာ၊ ေလွာင္ရယ္သံအလား ေအာ္ျမည္
တတ္သည့္ ေတာရုိင္းတိရစ ၦာန္" လုိ ့ရွင္းျပတယ္။

မင္းကြန္းဆရာေတာ္ႀကီး မိခင္ႀကီးကို ဂ႐ုစိုက္ပံု

ဆရာေတာ္သည္ အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္သို႔ လွည့္လည္ တရားေဟာစဥ္ တရားနာပရိသတ္ထဲ၌ မိမိ၏မိခင္ႀကီး ေဒၚဆင္ႏွင့္ သက္တူ႐ြယ္တူ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ပါ၍ သူတို႔ ဝတ္ထားေသာ အဝတ္အစားကလည္း မိခင္ႀကီးႏွင့္ လိုက္ဖက္မည္ ထင္လွ်င္ `သည္အဝတ္အစားနာမည္ ဘယ္လိုေခၚေၾကာင္း၊ ဘယ္ေနရာတြင္ ဝယ္၍ ရႏိုင္ေၾကာင္း´ စသည္ကို အျခားသူမ်ား မသိေစဘဲ မိမိတပည့္မ်ားကို ထိုအမ်ိဳးသမီးမ်ားထံ တိုးတိုးတိတ္တိတ္ သြားေရာက္ ေမးျမန္းေစသည္။ ထို႔ေနာက္ ေက်ာင္းျပန္ေရာက္သည့္အခါ တပည့္မ်ားကို ထိုအဝတ္အထည္မ်ိဳး အဝယ္ခိုင္းၿပီး မိခင္ႀကီးအား ေပးေတာ္မူသည္။

မိခင္ႀကီးႏွစ္သက္သည့္ အစားအစာ စသည္ကိုလည္း ဂ႐ုတစိုက္ ေပးကာ ေကၽြးကာ၊ ေနစရာ ေနအိမ္ ေဆာက္လုပ္ေပးကာ၊ သင့္ေတာ္မည့္တရားမ်ားလည္း ေဟာၾကား ျပသေပးကာျဖင့္ အေလာင္းေတာ္ျမတ္ ေဗာဓိသတ္ပမာ မာတုေပါသကလုပ္ငန္းကို ဝမ္းေျမာက္စြာ ေဆာင္႐ြက္ေတာ္မူေလသည္။

မုန္းသူကို ခ်စ္ေအာင္လုပ္နည္း

မိမိအား သူတစ္စံုတစ္ေယာက္က မနာလို မုန္းထားျခင္း ခံေနရလွ်င္ ထိုသူအား မုန္း
စိတ္ကင္းေပ်ာက္သြားၿပီး မိမိကို သနားခ်စ္ခင္စိတ္ ၀င္ေရာက္လာေစလိုေသာ္ ေမတၱာ ပို႔
လႊတ္ေပးရပါမည္။

         ေမတၱာပို႔နည္းမွာ = ထိုသူအား ရည္မွန္း၍ ေမတၱာပို႔လႊတ္ေပးရမည္၊ ေမတၱာပို႔လႊတ္
ေပးေနစဥ္ ထိုသူ၏ ရုပ္သြင္ကို မိမိ၏စိတ္အာရံုတြင္ ထင္ထင္ရွားရွား ျဖစ္ေနပါေစ။ အထူးမွာ
ၾကည္လင္ရိုးသား၍ ၾကည္လင္ေသာ ေစတနာေကာင္းျဖင့္ ခ်မ္းသာေစလိုစိတ္ ထက္ထက္
သန္သန္ လႊတ္ေပးရပါမည္။

        မခံခ်င္ေသာ မာနစိတ္၊ ပ်က္စီးေစလိုေသာ ေဒါသစိတ္၊ ဆင္းရဲဒုကၡေရာက္သြားေစလို
ေသာ ေကာဓစိတ္ လံုး၀(လံုး၀) ၀င္ေရာက္မသြားေစရ၊ ပယ္ထုတ္ပစ္ပါ။ ၾကည္လင္ေသာစိတ္
ျဖဴစင္သန္႔ရွင္းေသာ စိတ္ေစတနာျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါ။ ေဒါသစိတ္ကင္း၍ ျဖဴစင္ေသာ
စိတ္ေစတနာ ျဖစ္ေပၚလာၿပီဆိုလွ်င္ မိမိက ႏိုင္ၿပီဟူ၍မွတ္ပါ။

ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈနယ္ေျမ

ပုဂံ ဆိုတာ ကို ျမန္မာျပည္ တြင္းကပါ မက နိုင္ငံရပ္ျခား တိုင္းျပည္မ်ားက ေရွးနွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကတည္းက သိရွိၾက မွာပါ.........

ပုဂံ ကို အစဥ္အလာ မွတ္တမ္းမ်ား အရ ခရစ္နွစ္ ၁၀၇ ခုနွစ္ က ေညာင္ဦးျမိဳ ့ ေတာင္ဘက္ ေက်ာက္ပန္းေတာင္ ျမိဳ ့ဘက္အထြက္ တုရြင္းေတာင္ ရဲ့ အေရွ ့ဘက္ ၁မိုင္ ခန္ ့ရွိ ယုန္လႊတ္ကၽြန္း အရပ္မွာ သမုဒၵရာဇ္မင္း က ေက်းရြာေပါင္း (၁၉)နဲ ့ စတင္တည္ေထာင္ ခဲ့ပါတယ္.....ေက်းရြာၾကီး(၁၉) ရြာထဲမွ ေညာင္ဦးရြာ သည္ ယေန့ထက္တိုင္ တည္ရွိေနပါေသးတယ္......သမုဒၵရာဇ္မင္းဆက္တြင္

(၁) သမုဒၵရာဇ္ မင္းဆက္ (၂)ရေသ့ေၾကာင္ (၃) ပ်ဴေစာထီး (၄) ထီးမင္းယဥ္ ၅) ယဥ္မင္းပိုက္ (၆) ပိုက္ေသဥ္လည္

(၇) ေသဥ္လည္ေၾကာင္ မင္းတို ့ကယုန္းလႊတ္ကၽြန္းအရပ္မွာစိုးစံခဲ့ၾကပါတယ္......

 ေသဥ္လည္ေၾကာင္ မင္းလက္ထက္ ခရစ္နွစ္ ၃၄၄ ခုနွစ္ တြင္ ဒုတိယ ပုဂံအျဖစ္ ေလာကနႏၵာ ဘုရားတည္ရွိတာ ပုဂံျမိဳ ့သစ္ေတာင္ဘက္
ေရအိုးစင္ေခ်ာင္း ရဲ့ ေျမာက္ဘက္ ကမ္းေနရာမွာတည္ေထာင္ခဲ့ၾကပါတယ္...ေသဥ္လည္ေၾကာင္မင္း မွစျပီး (ဂ) ေၾကာင္ ဒူရစ္ (၉) သည္းထန္း (၁၀) သူရဲ (၁၁) သာရမြန္ဖ်ား (၁၂) သိုက္တိုင္ အစရွိမင္း အဆက္ဆက္ထီးနန္းစိုးစံခဲ့ၾကပါတယ္....

 သိုက္တိုင္ မင္းလက္ထက္ ခရစ္နွစ္ ၅၁၆ ခုနစ္မွာေတာ့ တတိယပုဂံျပည္ ကိုတည္ေထာင္ၾကျပန္တယ္..... တမၹ၀တီ လို့ေခၚဆိုၾကတဲ ့ တတိယပုဂံ ကိုေတာ့ မိဖုရားၾကီးဖြားေစာ ေနထိုင္ခဲ့သည္ကို အေၾကာင္းျပဳလို့ ဖြားေစာ၇ြာ လို့ေခၚ ဆိုၾကတဲ့ ေနရာမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္.....

သမၺဳေဒၶ မေၾကာက္ေသာ သရဲ

၁၃၅၀ ခုႏွစ္ခန္႔က ျဖစ္ပါသည္။ ယၡဳရန္ကုန္တိုင္း ေရႊျပည္သာျမိဳ႕(၆) ၁၃ ရပ္ကြက္မွ ေဒၚတင္တစ္ေယာက္ -----ျမိဳ႕ ေဆးရံုၾကီး၏ အေရးေပၚခန္း တြင္ေရာက္လ်က္ ရွိသည္၊ ေရာဂါက အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားေသာ သားအိမ္ထဲ အက်ိတ္အလံုး တည္ျခင္း၊ ေရာဂါတစ္္ခုပင္။

စိုးရိမ္ရသည့္အတြက္ အျမန္ခြဲစိတ္ရမည္ဟု ဆိုကာအေရးေပၚအခန္းထဲ ထည့္ထားျခင္းပင္။ တစ္ခုခက္ေနသည္မွာ ေဒၚတင္မွာရွိေနေသာ ေသြးတိုးေရာဂါပင္။
၎ေရာဂါကိုအရင္သက္သာေအာင္ ေဆးစားျပီးေစာင့္ေနရသည္က ႏွစ္ရက္သံုးရက္ၾကာ သြားသည္။ အေရးေပၚခန္းျဖစ္သည့္ အတြက္ေစာင့္ေပးေသာညီမမွာ
လည္းအထဲ၀င္ခြင့္မရ အျခားေနရာမွသာေစာင့္ရရွာသည္။

ညေရာက္လာသည္ႏွင့္ေၾကာက္စိတ္ ကအလိုလို၀င္လာသည္ အားကိုးျပဳစရာ ရွာၾကည့္ေတာ့ အခန္းထဲတြင္ ဘာသာျခားကုလားအမ်ိဳးသမီး တစ္ဦးကိုသာေတြ႔
ရသည္၊ ဘာသာေရာ လူမ်ိဳးပါမတူသျဖင့္ ေတာ္ေတာ္ႏွင့္စကားမေျပာျဖစ္ သံုးရက္ေျမာက္ေန႔ မနက္တြင္မေတာ့ ထိုဘာသာျခား အမ်ိဳးသမီးထံမွ ငိုရွိက္သံသဲ့သဲ့
ထြက္လာေတာ့ ေဒၚတင္တစ္ေယာက္မေနနိင္ေတာ့ မိန္းမခ်င္းကိုယ္ခ်င္းစာစိတ္ျဖင့္ သြားေ၇ာက္ေမးျမန္းမိသည္။

“ေၾသာ္-ဒီကညီမ ကၽြန္မဘာမ်ား အကူအညီေပးရမလည္းဟင္” သူက“က်ြန္မကို ကယ္နိင္ရင္ကယ္ပါရွင္ က်မေနရမွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး” ေျပာေျပာဆိုဆိုျဖင့္
ေဒၚတင္ဖက္သို႔ လွည့္ၾကည့္လိုက္ေသာ ဘာသာျခားအမ်ိဳးသမီးမ်က္ႏွာကို ျမင္လိုက္ရသည္ႏွင့္ ေဒၚတင္တေယာက္ ထိတ္ခနဲျဖစ္သြားခါ ထရပ္မိေတာ့သည္

ရွင္ေစာပု ဘ၀ အေၾကာင္း ( drmyochit )

 

 

ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာ ႏိုင္ငံ သမုိင္း တေလွ်ာက္တြင္ ရွင္ေစာပု ဟူ၍ မြန္ ဘုရင္မ တစ္ပါး ထူးျခားစြာ ေပၚထြန္း ခ့ဲေပသည္။ ရွင္ေစာ ပုသည္ မြန္တို႔၏ မဂဒူး မင္းဆက္တြင္ ၁၅ ဆက္ေျမာက္ မင္းျဖစ္သည္။ ေရႊတိဂံု ေစတီ မြန္ေက်ာက္စာႏွင့္ အျခား မြန္ေက်ာက္စာ မ်ားတြင္ ၿ၈ီႀတိဘုဝနာဒိတ် ျပ၀ရ ဓမၼေဇၾတ ေလာက်နာထျပဝရ မဟာဓမၼ ရာဇာဓိရာဇာေဒဝီ ဘဲြ႔ခံ ၀ိဟာရေဒ၀ီ ဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ ဗညာထာ၀္ ...ဟူ၍ လည္းေကာင္း ပါရိွသည္။ မြန္ရာဇ၀င္တြင္ ၀ိဟာရေဒ၀ီ၊ ၀ိသုဒၶရာဇာ၊ ဣတၳိရာဇာ၊ဗညားေထာ၀္ (မင္းအုိ) ႏွင့္ ေသ၀္စါ၀္ေပါအ္ (ရွင္ေစာပု) ဟူ၍ နာမည္ အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ေဖာ္ျပ ပါရိွေလသည္။

ရွင္ေစာပု သည္ မြန္ရာ ဇ၀င္တြင္ အလြန္ ထင္ရွားသည့္ ရာဇာဓိရာဇ္ ဘုရင္ႏွင့္ မိဘုရား ဒလသုဒၶမာယာ တုိ႔မွ ဖြားျမင္ေသာ သမီးေတာ္ ျဖစ္သည္။ ရွင္ေစာ ပု၏ ေမြးေန႔ သကၠရာဇ္သည္ ၇၃၅ ခုႏွစ္၊ တေပါင္း လဆန္း ၁၂ ရက္၊ ဗုဒၶဟူးေန႔ ျဖစ္ေလ သည္။ ေန႔နံအရ ၀ိဟာရေဒ၀ီဟု စတင္ ေခၚတြင္ခ့ဲဟန္ တူေလသည္။ ယင္းႏွင့္ အတူ တစ္မိ တည္းတြင္ ဖြားျမင္ သူကား ေမာင္ေတာ္ ဗညားရံ (ဗညားရာံ/ ဗညားရာမ) ျဖစ္ေလ သည္။

"စိတ္သစ္ကိုင္း"

အားႏြဲ႕ေနတဲ့ သစ္ကိုင္းေလးတစ္ကိုင္းဟာ
ငွက္ကေလးေတြ လာခိုနားခိုက္မွာလည္း
တုန္လႈပ္ယိမ္းယိုင္သြားရတယ္။

အဲဒီလာနားတဲ့ ငွက္ကေလးက တေနရာရာကုိ
ပ်ံသန္းစြန္႔ခြါသြားခ်ိန္မွာလည္း
တုန္လႈပ္ၿပီး က်န္ရစ္ခဲ့ရတယ္။

တစ္ခ်ိဳ႕လူေတြရဲ့ စိတ္ကလည္း
အားႏြဲ႕တဲ့ သစ္ကိုင္းတစ္ကုိင္းလိုပဲ-

ရာထူး အာဏာဂုဏ္ ၊ပညာဂုဏ္၊ ဓနဂုဏ္
အလွဂုဏ္စတဲ့ ဂုဏ္ေတြနဲ႔ တူတဲ့ ငွက္ကေလးေတြ -
လိုခ်င္တဲ့ေလာကဓမ္၊ မလိုခ်င္တဲ့ ေလာကဓမ္ဆိုတဲ့
ေလာကဓမ္ရွစ္ပါးနဲ႕ တူတဲ့ ငွက္ကေလးေတြ-
အေၾကာင္းသင့္လို႔ ဝင္နားတဲ့အခိုက္မွာလည္း
တုန္လႈပ္ ယိမ္းယိုင္သြားတတ္ၾကတယ္။

အိမ္ရုိက္သံ

ဟိုတုန္းက အင္မတန္မွ စိတ္တို၊ စိတ္ဆတ္တဲ့ ေကာင္ေလး တစ္ေယာက္ရွိသတဲ့။ တစ္ေန႔က်ေတာ့ သူ႕အေဖက ေကာင္ေလးကို အိမ္ရိုက္သံတစ္ထုပ္ ေပးလိုက္ၿပီး ေၿပာပါေတာ့တယ္။ 

မင္းတစ္ခါ စိတ္တုိတိုင္း သံတစ္ေခ်ာင္းကိုေနာက္ေဖး က ၀င္းထရံတိုင္မွာ သြားရိုက္ေခ်ကြာတဲ့။
အေဖက အဲဒီလိုေၿပာၿပီး သံထုပ္ကိုေပးလိုက္တဲ့ ပထမေန႔မွာ ေကာင္ေလးဟာ ၀င္းထရံတိုင္မွာ သံေပါင္း ၃၇ ေခ်ာင္းရိုက္သြင္း ၿဖစ္သြားတယ္။ အဲဒီလိုနဲ႔သူစိတ္တိုတိုင္း သံေလးေတြကို ၀င္းထရံမွာ ရိုက္ရင္းရိုက္ရင္း ေကာင္ေလးဟာ သူ႕စိတ္သူ ထိန္းႏိုင္လာသတဲ့။ သံရိုက္ခ်က္ေတြဟာလည္း တစ္ေန႕ထက္တစ္ေန႕ က်ဲလာခဲ့တယ္။

ဒီလိုနဲ႕ ေကာင္ေလးဟာ ၀င္းထရံမွာ သံေၿပးရိုက္တာထက္စာရင္ ေဒါသၿဖစ္ေနတဲ့ စိတ္ကိုထိန္းရတာ ပိုလြယ္မွန္း သေဘာက္ေပါက္လာေတာ့တယ္၊ အဆံုးမွာ ေကာင္ေလးဟာ စိတ္မတိုပဲေန ႏိုင္တဲ့ေန႔ကို ေရာက္လာေရာ၊ ေကာင္ေလးက ေၿပးၿပီး သူ႔အေဖကို သတင္း သြားပို႔တယ္…. အေဖေရ… သားေတာ့ စိတ္ကို ထိန္းႏိုင္သြားၿပီဗ်။

"မဟာဂႏၶာ႐ံုဆရာေတာ္ႏွင့္ ဘုရားဖူး"

အမရပူရ မဟာဂႏၶာ႐ံု ဆရာေတာ္ႀကီး အရွင္ဇနကာဘိဝံသသည္
ဒကာထိန္ဝင္းကို ေခၚ၍ ၁၃၃၂-ခုႏွစ္တြင္ ပခုကၠဴၿမိဳ႕၊ မဟာဝိသုတာရာမတိုက္သို႔
အဘိဓဇဆရာေတာ္ႀကီး ဦးသုႏၵရ၏
"ေမာင္ဇနက ျဖစ္ႏိုင္လွ်င္ ပခုကၠဴတိုက္ႀကီးသို႔
သာသနာေရးေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ရန္ ေခတၱလာပါ" ဟူေသာမွာၾကားခ်က္အရ ႂကြေတာ္မူခဲ့ပါသည္။

ဆရာေတာ္အရွင္ဇနကာဘိဝံသ ပခုကၠဴၿမိဳ႕ မဟာဝိသုတာရာမတိုက္ႀကီးသို႔
ေရာက္ေတာ္မူလာေသာအခါ တိုက္စာခ်ဘုန္းႀကီးမ်ား ဝတ္ျပဳၾကရာတြင္
သီရိလကၤာမွ ျပန္ေရာက္စ က်မ္းျပဳ ပခုကၠဴအရွင္ေကလာသလည္း အပါအဝင္ျဖစ္သည္။

အရွင္ေကလာသက ဆရာေတာ္ အရွင္ဇနကာဘိဝံသကို
"ဆရာေတာ္ဘုရား...သီဟိုဠ္ဘုရားဖူး ႂကြလိုပါက စီစဥ္ေပးပါမည္ဘုရား" ဟု ေလွ်ာက္ထားရာ

ေရကန္ထဲကဆားလို

အရမ္းေကာင္းတဲ႕ ဥပမာ ေလးပါ ...ဖတ္ၾကည္႕ပါ အရမ္းေကာင္းပါတယ္

တစ္ခါတုန္းက ဥာဏ္ပညာထက္ျမက္ျပီး အေတြ႔အၾကံဳ ၾကြယ္၀တဲ႕ ပညာရွိၾကီးတစ္ဦး ရွိပါတယ္… သူဆီကုိ တစ္ေန႕မွာေတာ႕ အိမ္မီးေလာင္ျပီး ပိုင္ဆိုင္သမွ် အရာရာကို ဆံုးရႈံးသြားလို႕ စိတ္ပ်က္အားေလ်ာ႕စြာနဲ႕ ၀မ္းနည္းပူေဆြးျပီး ငိုေၾကြးေနတဲ႕ လူငယ္တစ္ေယာက္ ေရာက္လာပါတယ္..

ပညာရွိၾကီးက ထိုလူငယ္ကို ေရတစ္ဖန္ခြက္ သြားယူခိုင္းျပီး ဆားတစ္ဆုပ္ကိုလဲ ယူလာခိုင္းပါတယ္.. ေရဖန္ခြက္ထဲကို ဆားတစ္ဆုပ္ ထည္႕လိုက္ျပီး ေရာေမႊလိုက္ကာ လူငယ္ကို ေသာက္ေစပါတယ္.. ျပီးေတာ႕ ဘယ္လိုအရသာမ်ိဳး ရွိသလဲလို႕ ေမးတဲ႕အခါ ထိုလူငယ္က

“ခါးတူးေနေအာင္ ငံပါတယ္”. လို႕ ျပန္ေျဖပါတယ္

ဗုဒၶဘာသာကို ကမာၻသိေအာင္ မိတ္ဆက္ေပးခဲ့သည္ စာေပပါရဂူ ဦးေရႊဇံေအာင္

လယ္တီဆရာဘုရားသည္ ဗုဒၶစာေပမ်ားကို ပါဋိစာေပမွ ျမန္မာဘာသာသို႕ အဓိကဘာသာျပန္ေပးခဲ့သည့္ ေက်းဇူးရွင္ဆိုလွ်င္ ျမန္မာစာမွ အဂၤလိပ္ဘာသာသို႕ ဘာသာျပန္ခဲ့သည္မွာ ပထမဦးဆံုး ဦးေရႊဇံေအာင္ျဖစ္သည္။

၁၈၇၁ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ (၂၀)ရက္ေန႕မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ ၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕၊ ေက်ာင္းတက္လမ္းရပ္ကြက္တြင္ (ဘ)ရာဇ၀တ္၀န္ႀကီး ဦးေရႊသာ ႏွင့္ (မိ) ေဒၚမိအျဖဴဇံတို႕မွ ေမြးဖြားခဲ့သည္။ ၁၈၉၂ ခုႏွစ္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွ ၀ိဇၨာဘဲြ႕ရခဲ့သည္။ ၁၈၉၄ ခုႏွစ္မွာ လယ္၀န္ျဖစ္လာခဲ့ၿပီး အဂၤလိပ္ဘာသာျဖင့္ ျမန္မာ သုေတသနဂ်ာနယ္တို႕တြင္ ဗုဒၶအဘိဓမၼာမ်ားကို စတင္ ေဆာင္းပါးေရးသားခဲ့သည္။ ယင္းေခတ္တြင္ ထင္ရွားေသာ အဂၤလန္ျပည္မွ ပါဋိပညာရွင္ မစၥက္ရုိင္းေဒဗစမ္က လယ္တီဆရာေတာ္ႀကီးကို ေမးျမန္းေသာ ေမးခြန္ပုစ ၦာမ်ားကို ျမန္မာျပန္၍ ဆရာေတာ္ႀကီးကို တင္ျပခဲ့သည္။ လယ္တီဆရာေတာ္ႀကီး ေျဖေတာ္မူေသာ အေျဖမ်ားကို အဂၤလိပ္ဘာသာသို႕ျပန္ၿပီး လန္ဒန္ပါဋိ ေလဒီမစၥက္ရိုင္းေဒးဗစ္ထံ စာတိုက္က ေပးပို႕ၿပီး ဗုဒၶစာေပကို ကမာၻသို႕ ျပန္႕ပြါးေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။

တကယ့္ႏိုင္ငံေရး

ကၽြန္ေတာ္ မၾကာခဏ သတိရေနမိေသာ အဆိုအမိန္႔ကေလးတစ္ခုကို ေျပာလိုက္ခ်င္ပါသည္။ ေျပာၾကားခဲ့သူမွာ `ဆာရစ္ခ်တ္လစ္ဗင္းစတုန္း`ဆိုေသာ ပညာေရး ပါရဂူႀကီးျဖစ္လ်က္ သူ၏ေဟာေျပာခ်က္မ်ားကို စုေပါင္းထားသည့္ `ပညာေရး၏ လုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ား(Some Tasks fpr Education)`ဟူေသာ စာအုပ္တြင္ ဖတ္လိုက္ရသည္။ 

သိပၸံပညာက လက္တစ္ဖက္မွာ အဏုျမဴဗုံး၊ လက္တစ္ဖက္မွာ ပင္နီဆလင္ကိုင္ၿပီး ေပးေနတာပဲ။ ဘာကို ေရြးမလဲ။ ေရြးတဲ့အတိုင္း ကမၻာႀကီး ကံၾကမၼာဖန္လာမွာပဲ`
ယခုတေလာ ကမၻာ့သတင္းေတြကို နားေထာင္လိုက္တိုင္း အေရြးမွားေတာ့မည္ထင္ပါရဲ႕ဟု ေအာက္ေမ့ေနမိသည္။ ဘယ္ေနရာကို လွမ္းၾကည့္လိုက္ၾကည့္လိုက္ စိတ္ခ်လက္ခ် ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းေနရေသာ ေနရာရယ္လို႔ မေတြ႕ရသေလာက္ျဖစ္ေနသည္။ အားလုံး က်ီးလန္႔စာစား ျဖစ္ေနၾကရသည္။ စစ္ေရးမက္ေရး၊ အၾကမ္းဖက္သမားေဘးေတြက တစီစီျဖစ္ေနခ်ိန္တြင္ `ဆားစ္`လိုေရာဂါေဘးေတြက ၀င္ေမွာင့္လိုက္ျပန္ ေသးသည္။

*** တည္းခိုခန္း ***

{*} တစ္ခါတုန္းက ...
ဂ်ပန္ဘုန္းေတာ္ႀကီး တစ္ပါးဟာ
နန္းေတာ္ထဲကို ဝင္လာခဲ့ပါတယ္ ။
သူဝင္လာတဲ့ အခ်ိန္မွာ
အေစာင့္ေတြက မတားဆီးလိုက္နိုင္ပါဘူး ။
ဒီေတာ့ ဘုရင္းႀကီးဆီကို
တန္းေရာက္သြားပါတယ္ ။
ဘုရင္ႀကီးလည္း ဘုန္းေတာ္ႀကီးကို
ေတြ႕လိုက္ရေတာ့ ခ်က္ခ်င္းပဲ
ေမးလိုက္ပါတယ္ ။
“ အရွင္ဘုရား ...
ဘာမ်ား အလိုရွိပါသလဲ. ဘုရား "
“ ငါအိပ္ဖို႕ အခန္းေကာင္းေကာင္း
တစ္ခန္း အလိုရွိပါတယ္ "

ပထမ လူမႈဝန္ထမ္း အမ်ိဳးသမီး ေဒၚဦးဇြန္း

မႏၱေလးၿမိဳ႕မွ ဧရာ၀တီျမစ္ေၾကာင္းတေလွ်ာက္ အထက္သို႔ ၇ မိုင္ခန္႔ ဆန္တက္လွ်င္ မင္းကြန္းသို႔ ေရာက္ေပသည္။ မင္းကြန္းသည္ ရြာငယ္ကေလးပင္ ျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ မင္းကြန္းေစတီ၊ မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္း၊ မင္းကြန္း လူအိုရံုတို႔ ရွိေနသျဖင့္ အဓိကရ ထင္ရွားေသာေနရာတစ္ခု ျဖစ္ေနေပသည္။

မင္းကြန္းေစတီႏွင့္ မင္းကြန္းေခါင္းေလာင္းကို ဘိုးေတာ္ဘုရား တည္ခဲ့သည္။ ႏွစ္ပရိေစၧဒ ၾကာေညာင္းသည္ႏွင့္အမွ် ထုိေစတီ၊ ထိုေခါင္းေလာင္းတို႔သည္ အိုခဲ့၊ ေဟာင္းခဲ့ေပသည္။

သို႔ရာတြင္ မင္းကြန္းလူအိုရံုကား ထိုသို႔မဟုတ္။ ၁ ႏွစ္ထက္ ၁ ႏွစ္ အသစ္အသစ္ တိုးပြားလာခဲ့သည္။ ဘိုးဘြား ၃ ဦးျဖင့္ အစျပဳခဲ့ေသာ ဤလူရံုသည္ ဘိုးဘြား ၃၀၀ အထိ လက္ခံ ေစာင့္ေရွာက္ထားႏိုင္ေသာ အေျခသို႔ ယေန႔ ေရာက္ရွိေနေပၿပီ။

အခြင့္အေရးကို အမိအရဆုတ္ကိုင္ျခင္း

တစ္ခါတုန္းက ဘဏ္တစ္ခုကို ဓားျပေတြတိုက္ခဲ့တယ္။ ဓားျပတစ္ေယာက္က အားလံုးကို ေအာ္ေျပာလိုက္တယ္ "အားလံုးပဲ မလႈပ္နဲ ့ေနာ္။ ပိုက္ဆံကို နိုင္ငံက ပိုင္သလို မင္းတို ့အသက္ကို မင္းတို ့ပိုင္တယ္ေနာ္" ဒါနဲ ့အားလံုး တိတ္ဆိတ္ျပီး လွဲခ်လိုက္ၾကတယ္။

ဒါကို အျမင္ေျပာင္းတဲ့ သေဘာတရားလို ့ေခၚတယ္။ (အစဥ္အလာလိုျဖစ္ ေနတဲ့ အေတြးအေခၚတစ္ခုကို ေျပာင္းလဲလိုက္ျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္)
-------------------------------------------------

အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္က စားပြဲေပၚမွာ မေပါ့တစ္ေပၚေလး လွဲေလ်ာင္းလိုက္ေတာ့ ဓားျပက "သိကၡာရွိရွိေနၾကပါ။ ဒါ ဓားျပတိုက္ေနတာေနာ္။ အဓၶမက်င့္ ေနတာမဟုတ္ဘူး။" လို ့ေျပာလိုက္တယ္။

ယုံၾကည္မွူ႕ ႏွင့္ ဗုဒၶဝါဒ

ဗုဒၶ၏ ေဟာေျပာခ်က္အရ ယုံမွားသံသယရွိျခင္း (ဝိစိကိစာၦ) သည္ အမွန္တရားကို မ်က္ဝါးထင္ထင္ သိရွိနားလည္ရန္ လည္းေကာင္း၊ ဘာသာေရးလုပ္ငန္း တိုးတက္မွူ႕ရရန္(သို႕မဟုတ္ မည္သည့္ တိုးတက္မွူအတြက္) ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ပိတ္ပင္ တားဆီးေစသည့္(နီဝရဏတရား) ငါးပါးအနက္ တစ္ပါးျဖစ္ေလသည္။


ယုံၾကည္မွဴ႕ ျဖစ္ရန္အတြက္ ယုံမွား ေတြးေတာမွူ႕ မရွိသင့္ဘူး၊ ယုံၾကည္မွူ ထားရမည္ဟု တိုက္တြန္းျခင္းမွာ လိုရင္းသို႕ မေရာက္ႏိုင္ေပ။ "ကၽြႏု္ပ္ ယုံၾကည္ပါသည္" ဟု ေျပာကာမွ်ျဖင့္ တကယ္နားလည္၍ တကယ္သိျမင္မွူ႕ ရွိသည္ဟု မယူဆႏိုင္ေပ။ 


စာသင္သားတစ္ဦးသည္ သခ်ၤာတစ္ပုဒ္ကို တြက္ခ်က္ရာတြင္ ေရွ႕သို႕ဆက္လက္၍ မတြက္ႏိုင္ေသာ အဆင့္သို႕ ေရာက္လာေသာအခါ စိတ္ရွဳပ္ေပြျခင္း၊ သို႕ေလာသို႕ေလာ ေတြးေတာျခင္း စသည္တို႕ ဝင္ေရာက္လာေလသည္။ ဤကဲ့သို႕ ေတြးေတာမွူ ရွိေနသမွ် ၎သည္ ေရွ႕သို႕ တိုးတက္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။

"အသုဘအေလာင္းကိစၥ ေက်ာ္သူရဲ႕ ရွင္းတမ္း "

 ရွက္ဖို႔ ေကာင္းလွသည္ . . . ။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျမန္မာလူမ်ိဳးေတြ . . . အယူသီးပံု၊ အစြဲၾကီးပံုမ်ား တလြဲ ဆံပင္ေကာင္းမႈမ်ားပင္ ျဖစ္ေတာ့ သည္။ ဘာသာျခားမ်ား၊ တိုင္းတစ္ပါးမွ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ားသိလွ်င္ အေတာ့္ကို ရယ္စရာၾကီးျဖစ္ေနမည္။

ျမန္မာ လူမ်ိဳးမ်ား ကမာၻတြင္ ဟာသလူမ်ိဳးျဖစ္ကုန္မည္ကို စိုးရြ႔ံမိသည္။ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီလ (၁) ရက္ေန႔မွစ၍ အယူသီးမႈ၊ အစြဲအလန္းၾကီးမႈမ်ားကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ တိုက္ဖ်က္လာသည္မွာ ယခုအခ်ိန္ထိပင္။ သို႔ေသာ္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏွင့္ ယခုတိုင္ အခ်ိဳ႔ေသာသူတို႔သည္ ျပဒါးတစ္လမ္း . . . သံတစ္လမ္း၊ ဆန္႔က်င္ဘက္ အေနအထားပင္ ျဖစ္ေနေသးသည္။ သူတို႔ ထံမွ တီးတိုး ေျပာသံမ်ား၊ အၾကံဥာဏ္ ေပးသံမ်ား၊ ဆရာၾကီး လုပ္သံမ်ား၊ အတင္းအဖ်င္း ေျပာသံမ်ား၊ ရႈတ္ခ်သံမ်ား၊ မေခ်မငံ ေျပာသံမ်ား စသည့္ လူမႈေရး တိုက္ခိုက္သံ၊ အယူသီးမႈ စကားလံုးမ်ား ယေန႔တိုင္ မၾကာမၾကာ ၾကားေနရဆဲပင္ ျဖစ္သည္။
ေရွးလူၾကီးမ်ား စကားမပယ္ဖ်က္ ေကာင္းဘူးတဲ့ . . . ဒါက သူတို႔ ေနာက္ဆံုး အႏိုင္ယူတဲ့ စကားလံုး။ ဒီေတာ့ . . . ကြ်န္ေတာ္ ရွင္းျပီ၊ ရွင္းရျပီ . . . ရွင္းျပီ ဆိုေသာ္ျငားလည္း ကြ်န္ေတာ္ ေရးခဲ့ဘူးေသာ ‘ခုတ္မယ္၊ ထစ္မယ္၊ ပါးပါးလွီးမယ္’ ဟူေသာစာစုမွ ကြ်န္ေတာ္တို႔၏ လူမႈေရးလမ္းျပ ၾကယ္ျဖစ္ေသာ ဆရာေတာ္ၾကီးဘဒၵႏ ၱ ဦးတိကၡ၏ ေဟာၾကားခ်က္ စကားမ်ားမွ စရေတာ့မည္။

အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသနာ အတြက္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ေကာင္းတာ လုပ္လွ်င္ ေကာင္းက်ိဳး ေပးမည္။ မေကာင္းတာ လုပ္လွ်င္ မေကာင္းမႈမ်ား ရမည္ ဟူ၍ ေဟာၾကား ခဲ့သည္ မဟုတ္ပါလား . . . ။ ဗုဒၶဘာသာ ျမန္မာ လူမိ်ဳးမ်ားသည္ ရတနာသံုးပါးကို ၾကည္ညိဳ ေလးစား ဦးခိုက္ၾကေသာ္လည္း ကံႏွင့္ပတ္သတ္၍ ယံုၾကည္မႈ အားနည္းမႈမ်ားကို ေတြ႔ရသည္။

" ရွက္စရာ ေကာင္းလိုက္တာ "

ဒီပံုက ေလးထဲကလိုဘဲ မိမိတို႔တ ေတြ တခ်ိန္ခ်ိန္တံုးက ျခင္ထာင္ထဲ မွာျခင္ တစ္ေကာင္ ဖမ္းခဲ႔ဘူးပါလိမ္႔မယ္။ ကိုယ္႔ကို လည္းအကိုက္ခံရလို႔နာကလည္းနာလာတဲ႔ အခါ ေနာက္ျပီးနားနာမွာတဝီဝီနဲ႔မို႔အိပ္လို႔က လည္းမရျဖစ္လာတဲ႔အခါစိတ္တိုျပီး ျခင္ကို မရ မကလိုက္ဖမ္းပါေတာ႔တယ္။အ ေရွာင္ အ တိမ္းေကာင္းလွတဲ႔ျခင္ ကံေကာင္းေထာက္မ လို႔လက္ၾကားကလြတ္လြတ္ေန ေတာ႔ ျခင္ ေထာင္ ထဲမွာျခင္ နဲ႔ကိုယ္နဲနပမ္းလံုးေနသ လိုလည္းျဖစ္ခဲ႔ဘူးၾကမွာပါ။ေနာက္ဆံုးခက္ခက္ ခဲခဲဖမ္းရင္းနဲ႔ တစ္ခ်ိန္မွာေတာ႔မိမိလက္ဝါးႏွစ္ ဖက္အၾကားမွွာျခင္ ကိုဖမ္းမိလို႔သြားပါတယ္ ဝမ္းသာအားရနဲ႔မိျပီကြလို႔ေတာင္ စိတ္တစ္ခ်က္ ျဖစ္ခဲ႔အံုးမွာပါ။

လႊတ္လုိက္ပါ

ငယ္ငယ္က ပုံျပင္ေလးတစ္ပုဒ္ ၾကားဖူးပါတယ္၊

 ဟုိေရွးတုန္းက ဒိသာပါေမာကၡၾကီးတစ္ေယာက္ရွိတယ္၊ သူ႕ဆီကုိ ပညာလာသင္ၾကတဲ့ တပည့္ေတြလည္း အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္၊ အနိီးနားပတ္၀န္းက်င္က ဟုိက ဒီက လာျပီး ပညာလာသင္ၾကတာေပါ့၊

တစ္ေန႔ေတာ့ တပည့္ေတြကုိ အပန္းေျဖသေဘာမ်ိဳးလည္း ျဖစ္ေအာင္ အျခားေဒသႏၱရဗဟုသုတလည္း ရေအာင္ဆုိျပီး သူတုိ႔ေနတဲ့ေနရာနဲ႕မနီးမေ၀းက ေတာထဲကုိ ေပ်ာ္ပြဲစားသေဘာမ်ိဳး ထြက္လာၾကတယ္၊
တပည့္ေတြ အမ်ားၾကီးနဲ႕ေပါ့၊