ကာေမသုမိစၦာစာရ
ကာေမသု-ကာမမႈတို႔၌၊ မိစၦာစာေရာ-ယုတ္ယုတ္မာမာ က်င့္ျခင္းသည္၊
ကာေမသုမိစၦာစာေရာ-ကာေမသုမိစၦာစာရ မည္၏၊ ေယာက်ာ္း တို႔၏ မိမိပိုင္ မယားႏွင့္ ေပ်ာ္ပါးျခင္း,
မိန္းမတို႔၏ မိမိေယာက်ာ္းႏွင့္ ေပ်ာ္ပါးျခင္း မွာ ေလာကအလိုက္ မကဲ့ရဲ႕ထိုက္၍ ယုတ္မာသည္ဟု
မဆိုသာ၊
မဆိုင္ရာသူမ်ား ႏွင့္ ေပ်ာ္ပါးျခင္းကား ေလာကအလိုက္
ကဲ့ရဲ႕ထိုက္၏ မိစၦာစာရ ျဖစ္သည္၊ [ဤ မိစၦာစာရ၌ မိစၦာအတြက္ “မွားယြင္း”ဟူေသာ အနက္ကို
ဆိုၾက၏၊
အဖြင့္မ်ား၌ကား “ဧကႏၱနိႏၵိေတာ လာမကာစာေရာ-စင္စစ္ကဲ့ရဲ႕ထိုက္ေသာ
ယုတ္မာေသာအက်င့္” ဟု ဖြင့္၏၊ ထို႔ေၾကာင့္ မိစၦာအတြက္ “မွားယြင္း”ဟူေသာ အနက္မေပးဘဲ “လာ
မက=ယုတ္မာ”ဟူေသာအနက္ကို ဆိုလိုက္ပါသည္။]
ဝတၳံဳ အဂမနီယၪၥ , တသၼႎ ေသဝနစိတၲတာ၊
ပေယာေဂါ
မေဂၢန မဂၢ-ပတိပတ်ာဓိဝါသနံ၊
ဣတိ
ဣမႆ စတၲာေရာ, ပေယာေဂေကာ သာဟတၳိေကာ။
အဂမနီယံ-မသြားမလာထိုက္ေသာ၊ ဝတၳဳ စ-ဝတၳဳလည္းေကာင္း၊
တသၼႎ-ထိုအဂမနီယဝတၳဳ၌၊ ေသဝနစိတၲတာ-မွီဝဲေၾကာင္းစိတ္ရွိသူ၏အျဖစ္လည္းေကာင္း၊
ပေယာေဂါ-လံုလျပဳျခင္းလည္းေကာင္း၊
မေဂၢနမဂၢပဋိပတၲိအဓိဝါသနံ-မဂ္အခ်င္း ခ်င္း က်င့္ျခင္းကို
သာယာျခင္းလည္းေကာင္း၊
ဣတိ-ဤသို႔၊ ကာမႆ-ကာေမသု မိစၦာစာရ၏၊ စတၲာေရာ-အဂၤါေလးပါးတို႔တည္း၊
ပေယာေဂါ-ပေယာဂကား၊ ဧေကာ သာဟတၳိေကာ-သာဟတၳိကတစ္မ်ိဳးသာတည္း၊
[မသြားလာထိုက္ေသာ မိန္းမ ေယာက်ာ္းကို အဂမနီယဝတၳဳဟု
ေခၚ၏၊
၁-အဂမနီယဝတၳဳလည္း မွန္ေစ၊
၂- မွီဝဲလိုေသာစိတ္လည္းရွိေစ၊
၃-မွီဝဲမႈလံု႔လကိုလည္း ျပဳေစ၊
၄-မဂ္အခ်င္းခ်င္း က်င့္ ျခင္းကိုလည္း သာယာေစ၊
ဤအဂၤါေလးပါးႏွင့္
ျပည့္စံုလွ်င္ ကာေမသုမိစၦာစာရကံ ထိုက္၏။]
ဧေကဆရာတို႔ကမူ “ပေယာဂမပါေသာ္လည္း မွီဝဲလိုေသာ စိတ္ရွိလွ်င္
ကံေျမာက္သည္”ဟု ဆံုးျဖတ္၏၊ အခ်ိဳ႕အခါဝယ္ မာတုဂါမဘက္က
ပေယာဂမပါဘဲ ကိစၥ ၿပီးႏိုင္သည္ဟု သံုးၾက၏၊ ထိုကဲ့သို႔ ပေယာဂမပါဘဲ ကိစၥၿပီးႏိုင္လွ်င္
အဂၤါေလးပါးမရွိထိုက္, ပေယာဂကိုခ်န္ထား၍ အဂၤါသံုးပါးသာ ျပထိုက္၏၊ အ႒ကထာမွာလည္း အဂၤါေလးပါးပင္လာ
သည္ဟု အေညဆရာတို႔ ဆိုၾက၏၊
ထို႔ေၾကာင့္ ပေယာဂမပါဘဲ ကိစၥၿပီးႏိုင္႐ိုးမွန္လွ်င္
ပေယာဂ အဂၤါမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ပါတတ္သည္ကို ရည္ရြယ္သည္ဟု မွတ္ပါ၊ ဤ၌ ပေယာဂဟူသည္ ကိုယ္တိုင္ျပဳျခင္းဟူေသာ
သာဟတၳိက တစ္မ်ိဳးသာတည္း။
အျပစ္ႀကီးငယ္
ဤကာေမသုမိစၦာစာရအရာ၌ သြားလာအပ္သူက သီလရွိ မရွိလိုက္၍ အျပစ္အႀကီးအငယ္
ကြာျခား၏၊ ထို႔ေၾကာင့္ သီလမရွိသူကို က်ဴးလြန္ ျခင္းထက္ သီလရွိသူကို က်ဴးလြန္ျခင္းက
သာ၍ အျပစ္ႀကီး၏၊
နႏၵလုလင္သည္ ဥပၸလဝဏ္ရဟႏၱာမကို က်ဴးမိ၍ ခ်က္ခ်င္း
အဝီစိ၌ က်ရ၏၊ အဂမနီယဝတၳဳ ဟူေသာ အဂၤါႏွင့္စပ္
အဂမနီယဝတၳဳေပါင္း ေယာက်ာ္း အတြက္ (၂၀), မိန္းမ အတြက္ (၁၂)ေယာက္ကို ျပၾကသည္။
[ေဆာင္] မာ-ပိ-အာပိ, ဘႏွင့္-ဘာ,
ဉာ-ေဂါ-ဓမ္-သ-သာ၊
ဓ-ဆန္-ေဘာ-ပ, ဩ-ဩ-ဓ, ကမၼ-ဒါ-မုဟာ၊
(မာ) မာတုရကၡိတာ=မိခင္ေစာင့္ေရွာက္အပ္ေသာမိန္းမ၊ [အဘေသ၍ျဖစ္ေစ, ကြဲကြာေန၍ျဖစ္ေစ,
အမိခ်ည္း ေစာင့္ေရွာက္အပ္သူ။]
(ပိ) ပိတုရကၡိတာ=အဘေစာင့္ေရွာက္အပ္ေသာ မိန္းမ။
(မာပိ) မာတာပိတုရကၡိတာ=မိဘႏွစ္ပါးလံုး ေစာင့္ေရွာက္အပ္ေသာ
မိန္းမ၊ [ဤ၌ မာတုရကၡိတာျဖစ္လွ်င္ ပိတုရကၡိတာမဟုတ္, ပိတုရကၡိတာ ျဖစ္လွ်င္ မာတုရကိၡတာ
မဟုတ္, အာတာပိတုရကၡိတာျဖစ္လွ်င္ ထိုႏွစ္မ်ိဳးလံုး မဟုတ္ႏိုင္ပံုကို သတိျပဳ။]
(ဘ) ဘဂိနိရကိၡတာ=မိ္ဘႏွစ္ပါးလံုးမရွိ၍ အမ ညီမတို႔
ေစာင့္ေရွာက္ထိန္းသိမ္း ထားအပ္ေသာမိန္းမ။
(ဘာ) ဘာတုရကိၡတာ=ေမာင္ၾကီးေမာင္ငယ္ (အစ္ကိုၾကီး/ငယ္)
ေစာင့္ေရွာ အပ္ေသာမိန္းမ။[မိဘ မရွိ အစ္မ ညီမ မရွိ(ရွိေသာ္လည္း မေစာင့္ေရွာက္ ႏိိုင္၍)
ေမာင္ အစ္ကို အရင္းက ေစာင့္ေရွာက္ထားသူ။]
(ဉာ) ဉာတိရကၡိတာ=ေဆြမ်ိဳးေစာင့္ေရွာက္အပ္ေသာ မိန္းမ။
[မိဘ ေမာင္ အမ ညီမ အရင္းတို႔ မရွိ, ရွိေသာ္လည္း မေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္၍ ဝမ္းကြဲ ေဆြမ်ိဳးက
ေစာင့္ေရွာက္ထားသူ။]
(ေဂါ) ေဂါတၲရကိၡတာ=အႏြယ္တူ လူတို႔က ေစာင့္ေရွာက္အပ္ေသာ
မိန္းမ။[ ဤျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ေဆြမ်ိဳးသာ အေရးၾကီး၏ç အႏြယ္ကို အေရးမၾကီးၾက၊ အိႏၵိယ၌ကား
ကႆပအႏြယ္, ေဂါတမအႏြယ္, ဝသိ႒အႏြယ္ စသည္ျဖင့္
အႏြယ္လည္း အေရးၾကီးသည္၊ ေဆြမ်ိဳးမစပ္ေသာ္လည္း အႏြယ္စပ္တတ္ ေသး၏၊ ရွမ္းျပည္က ရွမ္းမေလးတစ္ေယာက္ မႏၱေလးေရာက္လာလွ်င္
ရွမ္းလူမ်ိဳးက ေစာင့္ေရွာက္ထားရာ၌ ေဂါတၲရကၡိတာဟုပင္ ဆိုထိုက္၏။]
(ဓမ္) ဓမၼရကၡိတာ=အတူတကြ တရားက်င့္ေဖာ္ျဖစ္သူတို႔ ေစာင့္ေရွာက္အပ္ေသာ
မိန္းမ၊ [ဓမၼအရ တရားကို မယူႏွင့္, ဓမၼက်င့္ဘတ္ ျဖစ္သူမ်ားကိုယူ၊ ယခု ကာလ၌ မိဘ စသည္တို႔ကို
ခြဲ၍ သီလရွင္, ရေသ့မ စသည္ ျပဳလုပ္ေနသူ မ်ားသည္ ဓမၼရကၡိတာပင္ ျဖစ္၏၊ ဧကံ သတၳာရံ ဥဒၵိႆ
ပဗၺဇိေတဟီတိ ဣမိနာ ပ႑ရဂၤပရိဗၺာဇိကာဒေယာ (အဝတ္ျဖဴဝတ္ေသာ ပရိဗၺိဳဇ္မ စသည္ တို႔ကို) ဒေႆတိ၊-သၪၥရိတၲသိကၡာပဒ
သာရတၳဋီကာ။]
မွတ္ခ်က္။ ။ ဤရွစ္ေယာက္ေသာ မိန္းမတို႔သည္ ကာမပိုင္ေယာက်ာ္း
မရွိေသာ အပ်ိဳမိန္းမမ်ားတည္း၊ မိမိတို႔ ကာမအေတြ႕ကို မိမိသေဘာရွိ ေပးႏိုင္ၾကသည္၊ မိဘ
စသည္တို႔က ေစာင့္ေရွာက္ပါသည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း သူတစ္ပါးတို႔ မေစာ္ကားႏိုင္႐ံု သာ ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းျဖစ္သည္၊
ကာမကို မိဘတို႔ မပိုင္ၾက၊
သို႔ျဖစ္၍ ထို မိန္မမ်ား သည္ မိမိ၏ ကာမကို သူတစ္ပါးအား
ေပးသည့္အတြက္ ကာေမသုမိစၦာစာရ မျဖစ္၊
သို႔ေသာ္ အရွက္တကြဲ အက်ိဳးနဲ ျဖစ္ရျခင္းဟူေသာ အျပစ္ႀကီးကား
ကာေမသုမိစၦာ စာရထက္ေၾကာက္ဖြယ္ ေကာင္း႐ံုသာမကç က်ဴးလြန္မိသည့္အတြက္ ပူပန္ေသာက ျဖင့္
အပါယ္သို႔သြားရမည္မွာ အလြန္ေျဖာင့္ေသာ လမ္းႀကီးပါေပတည္း။
(သ) သပရိဒ႑ာ=မင္းျပစ္မင္းဒဏ္မကင္းေသာ မိန္းမ။ [“ယႆယဂမေန ရညာ ဒေ႑ာ ထပိေတာ, သာ သပရိဒ႑ာ” ဟူေသာ
ေတရသကဏ္ဋီကာႏွင့္အညီ ျပည့္ ရွင္မင္းစေသာ အာဏာပိုင္တို႔က မိမိကိုယ္တိုင္ သိမ္းပိုက္မည္ျဖစ္၍
သြားလာသူတို႔အား ဒဏ္ထားတတ္ေလသည္၊ ထိုမိန္မမ်ိဳးကိုသာ “သပရိဒ႑ာ” ဟု ေခၚသည္၊ ယခု ရာဇဝတ္ဥပေဒ
အျပစ္မ်ိဳးမွာ သပရိဒ႑ႏွင့္ မဆိုင္၊ ထင္ရွားလတၲံ႔။
(သာ)
သာရကၡာ=အေစာင့္အေရွာက္ရွိေသာ မိန္းမ။ [“သာရကၡာ နာမ-ဂေဗၻပိ ပရိဂၢဟိတာ ေဟာတိ မယွံ ဧသာတိ”
ဟူေသာ သၪၥရိတၲသိကၡာပုဒ္ပါဠိေတာ္ ႏွင့္အညီ ဝမ္းတြင္း၌ တည္ေနတုန္းကပင္ ဖြားျမင္လာလွ်င္
မယားျပဳရန္ ေတာင္းရမ္းသတ္မွတ္ထားအပ္ေသာ မိန္းမတည္း၊ ယခုကာလ၌ လက္မထပ္ ရေသးေသာ္လည္း
ေျပာဆိုေၾကာင္းလမ္းၿပီးေသာ မိန္းမမ်ားသည္ သာရကၡ၌ ပါဝင္ၾက၏။]
မွတ္ခ်က္။ ။ “ ပစၦိမာနံ ဒြႏၷံတိ သာရကၡာသပရိဒ႑ာနံ မိစၦာစာေရာ
ေဟာတိ တာသံ သႆာမိကဘာဝေတာ” ဟူေသာ ေတရသကဏ္ဋီကာႏွင့္အညီ ဤ သာရကၡာ, သပရိဒ႑ာ ႏွစ္ေယာက္တို႔သည္
အလြတ္အလပ္ မဟုတ္ၾကေပ, မိမိတို႔ ကာမကို ပိုင္ဆိုင္ေသာ ပိုင္ရွင္ရွိၾကေလၿပီ၊
သို႔ျဖစ္၍ တစ္ပါးေသာ ေယာက်ာ္းတို႔အား ကာမကို ေပးလွ်င္
ပိုင္ရွင္ေယာက်ာ္း၏ ဥစၥာကို ခိုးေပးရာ က်ေသာေၾကာင့္ ကာေမသုမိစၦာရ သင့္ရေလသည္၊
ယခုကာလ ရာဇဝတ္ဥပေဒကို သပရိဒ႑ာ၌ “ဒဏ္”ဟု ဆိုလွ်င္
မာတုရကၡိတာစေသာ မိန္းမမ်ားကို သေဘာမတူဘဲ က်ဴးလြန္က ဥပေဒအရ အျပစ္ဒဏ္ မကင္းၾကသျဖင့္ မာတုရကၡိတာစသည္ကိုလည္း
သပရိဒ႑ာဟု ဆိုရလိမ့္မည္၊
သို႔ျဖစ္လွ်င့္ မာတုရကၡိတာ စသည္တို႔က မိမိကာမကို ေယာက်ာ္းတို႔အား ေပးရာ၌ “သာရကၡာသပရိဒ႑ာနံ
မိစၦာစာေရာ ေဟာတိ” အရ မိစၦာစာရ သင့္လိမ့္မည္၊
စင္စစ္ကား မာတုရကၡိတာစေသာ မိန္းမ(၈)ေယာက္တို႔မွာ
ကာေမသုမိစၦာစာရ အျပစ္ မရွိ၊ ထို႔ေၾကာင့္ အစိုးရတို႔က ေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ ဥပေဒအရ ဒဏ္ထားမႈတို႔သည္
သာရကၡာ သပရိဒ႑ာအရ လံုးဝ မသက္ဆိုင္ဟု မွတ္ပါ။
(ခ) ဓနကၠီတာ=ဥစၥာျဖင့္ ဝယ္အပ္ေသာမယား။ [အိႏၵိယမွသေဘၤာခ
ေပးစရာ မရွိဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လိုက္လာၿပီးေနာက္, ျမန္မာႏိုင္ငံေရာက္က ဆိုင္ရာမွ ေလလံပစ္သည္ကို ဝယ္ယူအပ္ေသာ
မယားမ်ိဳး စသည္တည္း၊ ေနာက္ျပမည့္ မိန္းမမ်ားသည္ မယားအျဖစ္သို႔ ေရာက္ေသာ မိန္းမမ်ားခ်ည္းတည္း။
(ဆန္) ဆႏၵဝါသိနီ=သူ၏မယားျဖစ္ဖို႔ရန္ ဆႏၵသေဘာတူသျဖင့္ သူ႔အိမ္၌
သြား၍ ေနထိုင္ေသာမယား။ [ယခုကာလ မိဘစသည္တို႔က သေဘာမတူေသာ္လည္း မိန္းကေလးက ဆႏၵတူသျဖင့္
ထြက္ေျပးၾကရာ၌ မိန္းကေလးက ဆႏၵဝါသိနီ (မိမိဆႏၵအတိုင္း
လင့္အိမ္ေနေသာ) မယားအရာ ေျမာက္ေသာေၾကာင့္ ေယာက်ာ္း၌ မိစၦာစာရအျပစ္မရွိဟု မွတ္ပါ။]
(ေဘာ)
ေဘာဂဝါသိနီ=စည္းစိမ္ဥစၥာအတြက္ သြားေရာက္ ေနထိုင္ေသာမိန္းမ။ [ဓနကၠီတာသည္ ထိုမိန္းမႏွင့္
သက္ဆိုင္သူအား ဥစၥာေပး၍ ယူအပ္သူတည္း၊ ဤေဘာဂဝါသိနီကား
ဆင္းရဲလွသျဖင့္ ဆန္ဖြပ္ဖို႔ ေမာင္း-က်ည္ေပြ႕ အစရွိ ေသာ အသံုးအေဆာင္ကေလး ရ႐ံုမွ်ျဖင့္
မယားျဖစ္ရေသာ မိန္းမမ်ိဳးတည္း
(ပ) ပဋဝါသိနီ=အဝတ္ ထမီစေသာ အဝတ္တန္ဆာအတြက္ ေနထိုင္ေသာ
မယား။
(ဩ) ဩဒပတၲကိနီ=ေရကြက္၌ လက္ဆံုခ်၍ ထိမ္းျမားရေသာ မယား။[ေရခြက္၌
ႏွစ္ေယာက္လံုး၏ လက္ကို ခ်ေစၿပီးလွ်င္ “ဤေရခြက္၌ေရသည္ မကြဲမျပား တစ္သားတည္း တည္ေနသကဲ့သို႔,
သင္တို႔ ဇနီးေမာင္ႏွံလဲ မကြဲမျပား တည္ေနၾကပါေစ” ဟု လူၾကီးသူမတို႔က ေျပာဆို ထိမ္းျမားအပ္ေသာ
မယားတည္း၊ ယခု ကာလ၌ လက္ထပ္၍ ယူအပ္ေသာ မယားမ်ားသည္ ဤ ဩဒပတၲကိနီ မယားခ်ည္းတည္း။]
(ဩ) ဩဘတစုမၺဋာ=ခ်အပ္ေသာ
ေခါင္းခုရွိေသာ မယား။ [“ဦးေခါင္းေပၚ၌ ေခါင္းခုထားၿပီးလွ်င္ ထင္းစသည္ ေရာင္း၍ အသက္ေမြးရေသာ
ဆင္းရဲ သူမေလးကို တခ်ိဳ႕က မယားအျဖစ္ အတည္ယူလိုက္ေသာအခါ ထင္းစသည္ ကို မေရာင္းရေတာ့ၿပီး
ျဖစ္၍ ေခါင္းေပၚက ေခါင္းခု က်သြားၿပီး”ဟူလို။
(ဓ) ဓဇာဟဋာ=ႏိုင္ငံျခားသို႔ စစ္တို္က္သြားရာ စစ္ေအာင္သျဖင့္
ေအာင္လံကို စိုက္ေထာင္၍ ယူေဆာင္အပ္ေသာ သံု႔ပန္းတို႔တြင္ မယားအျဖစ္ သိမ္းပိုက္ အပ္ေသာ
မယာမ်ိဳးတည္း။
(ကမၼ) ကမၼကာရီဘရိယာ=အေစခံ မယားမ်ိဳး။ [တခ်ိဳ႕က အိမ္မွာ
ခိုင္းထားေသာ ကေလးမကို မယားအျဖစ္ အတည္ယူထားသည္။]
(ဒါ) ဒါသီဘရိယာ=ကြ်န္မယား။[တခ်ိဳ႕က ကြ်န္မကိုပင္အတည္မယားျပဳသည္။]
(မုဟာ) မုဟုတၲိကာ=အတည္အျမဲမဟုတ္ဘဲç ရက္အနည္းငယ္မွ်
ခဏမွ် မယားျပဳအပ္ေသာ မယား။[ဓနကၠီတာစေသာ မယား(၉)ေယာက္သည္ ေနာက္မွ အေၾကာင္းမသင့္ ကြဲေစကာမူ
ပင္ကိုက အျမဲယူအပ္ေသာ မယားမ်ားတည္း၊ ဤမုဟုတၲိကမယားကား(၇)ရက္မွ် နကၡတ္သဘင္ ကစားလိုေသာအခါျဖစ္ေစ,
တစ္ညဥ့္ တစ္ခဏျဖစ္ေစ, ဥစၥာေပး၍ ေပါင္းအပ္ေသာ ျပည့္တန္ဆာမမ်ိဳးတည္း။]
မွတ္ခ်က္။ ။ ဤျပခဲ့ေသာမယားသည္ မိမိကိုပိုင္ေသာ ေယာက်ာ္းမ်ားႏွင့္သာ
ေပ်ာ္ပါးခြင့္ ရွိ၏၊ မိမိ ကာမကို အျခားေယာက်ာ္းတို႔အား ေပးလွ်င္ ခိုး၍ ေပးရ ေရာက္ေသာေၾကာင့္
ကာေမသုမိစၦာရအျဖစ္ ရွိ၏၊
ထို႔ေၾကာင့္ ျပည့္တန္ဆာမတို႔သည္ မိမိကို ေငြေပးထားေသာ
ေယာက်ာ္းႏွင့္ ကိစၥမၿပီး ေသသမွ် အျခားေယာက်ာ္းကို လက္မခံရ, လက္ခံလွ်င္ မိစၦာစာရ သင့္၏၊
ဂ႐ုဓမၼဇာတ္ေတာ္လာ ဥပၸလဝဏ္ အေလာင္း ျပည့္တန္ဆာမဝတၳဳကို ၾကည့္ပါ။
အခ်ဳပ္မွာ-
မာတုရကၡိတာစေသာ (၈)ေယာက္သည္ မိမိကာမကို သူမ်ားအား ေပးေသာ္လည္း မိစၦာစာရ မျဖစ္, သာရကၡာစေသာ
(၁၂)ေယာက္ကား မိမိ ေယာက်ာ္းမွတစ္ပါး အျခား ေယာက်ာ္းကို ေပးလွ်င္ မိစၦာစာရ ျဖစ္၏၊ ေယာက်ာ္းတို႔မွာ
ကိုယ္ပိုင္မယားမွတစ္ပါး မာတုရကိၡတာစေသာ (အပ်ိဳ-အအို) (၂၀)လံုးကို က်ဴးလြန္ရာ၌ မိစၦာစာရ
ျဖစ္ၾကသည္။
♣ သၿဂႋဳဟ္ဘာသာဋီကာ မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
