၁၃။ အကၽြမ္းမ၀င္ရာ လူေလးျဖာ
နာသၼေသ
ကတပါပမွိ၊
နာသၼေသ
အလိက၀ါဒိေန။
နာသၼေသ
အတၱတၳပညမွိ၊
အတိသေႏၲပိ
နာသၼေသ။ (ကုကၠဳဋဇာတကပါဠိ)
ကတပါပမွိ=မေကာင္းမႈကုိ ျပဳေသာသူ၌၊ နာသၼေသ= မိတ္ဖက္ရည္မွန္း အကၽြမ္းမ၀င္ရာ။
အလိက၀ါဒိေန=မမွန္စကား မုသားဆုိေလ့႐ွိေသာ သူ၌လည္း၊ နာသၼေသ=မိတ္ဖက္ရည္မွန္း
အကၽြမ္းမ၀င္ရာ။
အတၱတၳပညမွိ=ကုိယ့္အက်ဳိးသာ ေမွ်ာ္ကာရည္မွတ္ ဆည္းကပ္ခစားလာေသာ သူ၌လည္း၊
နာသၼေသ=မိတ္ဖက္ ရည္မွန္း အကၽြမ္းမ၀င္ရာ။
အတိသေႏၲပိ=မိမိကိုယ္တြင္ ဂုဏ္အင္မရွိ ျဖစ္တုံဘိ လည္း ဂုဏ္ရွိေရာင္ျဖန္း
လူညစ္ညမ္း၌လည္း၊ နာသၼေသ= မိတ္ဖက္ရည္မွန္း အကၽြမ္းမ၀င္ရာ။
--------
အဓိပၸါယ္ အႏွစ္ခ်ဳပ္
* ပါပညစ္က်ဳ၊ မေကာင္းမႈကုိ၊
ျပဳလုပ္ႏုိင္စြမ္း၊
လူညစ္ညမ္း၊ အကၽြမ္းမ၀င္ရာ။
* မမွန္စကား၊ ေခ်ာ္လြဲမွားကုိ၊
ေျပာၾကားႏုိင္စြမ္း၊
လူညစ္ညမ္း၊
အကၽြမ္းမ၀င္ရာ။
* မိမိအက်ဳိး၊ ရည္ေမွ်ာ္ကုိး၍၊
၀ပ္လွ်ိဳးခယမ္း၊
လူညစ္ညမ္း၊ အကၽြမ္းမ၀င္ရာ။
* သီလစသည့္၊ ဂုဏ္မ႐ွိဘဲ၊
ဂုဏ္႐ွိေယာင္ျဖန္း၊
လူညစ္ညမ္း၊ အကၽြမ္းမ၀င္ရာ။
---------
၁၄။ ေသာကစသည္ ျဖစ္ေပၚရျခင္းအေၾကာင္း
ေသာကဌာန
သဟႆာနိ၊
ဘယဌာန
သတာနိစ။
ဒိ၀ေသ
ဒိ၀ေသ မုဠႇ၊
မာ၀ိသႏၲိ
န ပ႑ိတံ။ (ဟိေတာပေဒသ)
ေသာကဌာန သဟႆာနိစ=အေထာင္မကေသာ စုိးရိမ္ေသာက ျဖစ္ရျခင္း၏အေၾကာင္းတုိ႔သည္လည္း
ေကာင္း၊ ဘယဌာန သတာနိစ=အရာမက မ်ားျပားလွေသာ ထိတ္ဖြယ္ လန္႔ဖြယ္ေၾကာက္ဖြယ္ ရြံ႕ဖြယ္ျဖစ္ျခင္း၏
အေၾကာင္းတုိ႔ သည္လည္းေကာင္း၊ မုဠႇံ-မုဠႇံကာရဏံ ကတြာ= ဆင္ျခင္ဉာဏ္ကင္း မုိက္, အ, ဖ်င္းသူ
ကုိ အေၾကာင္း ျပဳ၍၊ ဒိ၀ေသ ဒိ၀ေသ=ေန႔စဥ္ေန႔တုိင္း၊ အာ၀ိသႏၲိ=ျဖစ္လာ ၀င္ေရာက္ လာ ေပၚေပါက္လာတတ္ၾကကုန္၏၊
ပ႑ိတံ-ပ႑ိတံကာရဏံ ကတြာ= ဆင္ျခင္တုိင္းထြာ သိလိမၼာေသာ ပညာ႐ွိကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍၊ န အာ၀ိသႏၲိ=မေပၚမေပါက္
မ၀င္ေရာက္ မလာႏုိင္ၾကကုန္။
--------
အဓိပၸါယ္ အႏွစ္ခ်ဳပ္
* စုိးရိမ္ေသာက၊ ဟူသမွ်တုိ႔၊
ဘယ္မွေၾကာင္းရင္းခံ၍၊ ျဖစ္သနည္း။
* ထိတ္ဖြယ္လန္႔ဖြယ္၊
ေၾကာက္ရြံ႕ဖြယ္တုိ႔၊
အဘယ္ေၾကာင္းရင္းခံ၍၊ ျဖစ္သနည္း။
* ညံ့ဖ်င္း, မုိက္, အ၊
ထုိသူမွလွ်င္၊
အစေၾကာင္းရင္းခံ၍၊ ျဖစ္သတည္း။
* တတ္သိလိမၼာ၊ ပညာ႐ွိမွ၊ေၾကာင္းရင္းစ၍၊
ေသာကစသည္ မျဖစ္သတည္း။
----------