တာပနငရဲ
“တာပန” ဟူေသာပါဠိသည္ “ပူေလာင္ေစတတ္” ဟူေသာ အနက္ကိုျပ၏။
ထုိငရဲသို႔ က်ေရာက္လာေသာ သတၱ၀ါမ်ားကို ထန္းလံုးေလာက္ၾကီးမား၍ မီးလွ်ံထေသာ
သံတံက်င္း၌ မလူပ္ႏုိင္ေအာင္ စိုက္ထားျပီးလွ်င္ ထုိထန္းလံုးေလာက္ရွိေသာ တံက်င္မွ
ထြက္ေသာ မီးအလွ်ံတုိ႔က အျမဲပူေလာင္ေစသည္။
ဇလိေတ အယသူလမွိ၊ နိစၥလံ နိသီဒါပိေတ။
တာေပတိ ပါပေက ပါေဏ၊ တာပေနာတိ ပ၀ုစၥေတ။
ေယာနိရေယာ- ကံၾကမၼာရင္း ဖန္္လာညွင္းက မကြင္းႏုိင္ေအာင္ အတင္းေဆာင္လ်က္
သြင္းေလွာင္ပိတ္ဆီး အၾကင္သို႔ေသာ ငရဲၾကီးသည္၊
ဇလိေတ- ရဲရဲညိေလာင္ ေျပာင္တလက္လက္ အေရာင္ထြက္၍ေနေသာ၊
အယသူလမွိ- ထန္းလံုးပင္စည္ ပမာထင္သည့္ သံလွ်င္အတိျပီး တံက်င္ၾကီး၌၊
နိစၥလံ နိသီဒါပိေတ- မယိမ္းမယိုင္ ထုိင္ေစအပ္ကုန္လ်က္၊
တာေပတိ- ကိုယ္လံုးရဲရဲ မီးလွ်ံစြဲ၍ အျမဲပံုေသ ပူေလာင္ေစ၏၊
ေသာ နိရေယာ- သို႔ကလုိကံ မကုန္ျပန္လွ်င္ ဖန္ဖန္ေလာင္ရုိး ထုိငရဲအိုးကို၊
တာပေနာတိ၊ တာပနငရဲဟူ၍၊
ပ၀ုစၥေတ- ဗ်ဳပၸတ္အလိုက္ ရုပ္ဓာတ္ကိုက္ေအာင္ သမုိက္အပ္ေလေတာ့သည္။
မဟာတာပနငရဲ
တာပနငရဲထက္ပင္ သာလြန္၍
ပူေလာင္ေစတတ္ေသာ ငရဲကို “မဟာတာပန”ဟု လည္းေကာင္း၊ “ပတာပန”ဟုလည္းေကာင္း
ေခၚ၏။ ထုိငရဲ၌ မီးလွ်ံထေနေသာ သံေတာင္ၾကီးရွိ၏။ ထုိသံေတာင္၏ ေအာက္ေျခ၌ သံတံက်င္ေတြ
စိုက္ထူထား၏။ ထုိငရဲသို႔ က်ေရာက္လာေသာ သတၱ၀ါမ်ားကို ငရဲထိန္းတုိ႔က သံေတာင္ေပၚသို႔
မတက္တက္ေအာင္ ရုိက္ႏွက္၍တင္ၾကကုန္၏။ သံေတာင္ေပၚသိုိ႔ ေရာက္ေသာအခါ ကံၾကမၼာအေလ်ာက္
ေလမုန္တုိင္းေပၚေပါက္၍ ထိုေလမုန္တုိင္းက ေတာင္ေျခ၌ရွိေသာ တံက်င္ေပၚသို႔ ေရာက္ေအာင္
တုိက္လႊင့္ခ်လုိက္သျဖင့္ တံက်င္အဖ်ား၌ ကားခနဲ စူး၀င္ၾကရရွာေလေတာ့သည္။
ေယာနိရေယာ- ကံၾကမၼာရင္း ဖန္လာညွင္းက မကြင္းႏုိင္ေအာင္ အတင္းေဆာင္လ်က္
သြင္းေလွာင္ပိတ္ဆီး အၾကင္သို႔ေသာ ငရဲၾကီးသည္၊
အေယာေသလံ- ရဲရဲညိေလာင္ အလွ်ံေျပာင္လက္ သံေတာင္တက္သို႔၊
အာေရာေပတြာ- ရုိက္ႏွက္ေသာအား တင္ထားျပီး၍၊
ေဟ႒ာသူလံ- ေတာင္ေျခစိုက္ထား တံက်င္ဖ်ားသို႔၊
ပတာပိယ- ကံၾကမၼာေမႊ မုန္တုိင္းေလေၾကာင့္ အေနမမွန္ ကြ်မ္းျပန္ေခါက္ခ်ိဳး
ေဇာက္ထိုးက်လ်က္၊ ပါပေက- မယုတ္တမာ သတၱ၀ါအမ်ား ငရဲသားတို႔ကို၊
ပတာေပတိ- တာပနထက္ ႏွစ္ဆတက္ေအာင္ ႏွိပ္စက္ဆန္းေပြ ေလာင္ကြ်မ္းေစ၏၊
ေသာနိရေယာ- သို႔ကလိုကံ မကုန္ျပန္လွ်င္ ဖန္ဖန္ေလာင္ရုိး ထုိငရဲအိုးကို၊
ပတာပေနာတိ- ပတာပနငရဲဟူ၍၊
ပ၀ုစၥေတ- ဗ်ဳပၸတ္အလိုက္ ရုပ္ဓာတ္ကိုက္ေအာင္ သမုိက္အပ္ေလေတာ့သတည္း။