ပဋိသေႏၶစိတ္ျဖစ္ပံု ( ကိုယ္က်င့္အဘိဓမၼာ - ၈၁ )

စုေတစိတ္ ျဖစ္ျပီးေနာက္ ဘ၀အသစ္၌ ပဋိသေႏၶစိတ္ျဖစ္၏။ စုေတစိတ္ႏွင့္ ပဋိသေႏၶစိတ္တုိ႔သည္ ခ်က္ခ်င္းဆက္၏။ စုေတစိတ္ႏွင့္ ပဋိသေႏၶစိတ္တို႔ အလယ္မွာ အခ်ိန္ကာလ အၾကားကေလးမွ် မျခားေတာ့ေခ်။ ဘ၀အသစ္ ေရာက္ဖို႔ရာ ထိုမွ်ေလာက္ပင္ ျမန္လွ၏။ လူ႔ျပည္မွ စုေတ၍ နတ္ျပည္ေရာက္သူျဖစ္ျဖစ္၊ ငရဲေရာက္သူျဖစ္ျဖစ္ စုေတျပီးသည္ႏွင့္ တစ္ျပိဳင္နက္ ပဋိသေႏၶစိတ္ဆက္ကာ ဆုိင္ရာဘ၀အသစ္၌ ခႏၶာအသစ္ ထူေထာင္မိေလသည္။

မိစၧာအယူ ၂-မ်ိဳး

တစ္ဘ၀မွ တစ္ဘ၀သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ရာ၌ သႆတဒိ႒ိႏွင့္ ဥေစၧဒဒိ႒ိ ၂-မ်ိဳးလံုးမွလြတ္ကင္း၍ သမၼာဒိ႒ိ အယူျဖစ္ေအာင္ သတိထားရမည္။ ထုိ ဒိ႒ိ ၂-မ်ဳိးတြင္ “ဘ၀ေဟာင္း ရုပ္နာမ္ ခႏၶာအိမ္၌ အသက္ေကာင္ေလးရွိ၏။ ထုိ အသက္ေကာင္ကေလးသည္ပင္ ခႏၶာအိမ္ အသစ္လဲကာ ဘ၀အသစ္၌ ေျပာင္းေရႊ႕၍ ျဖစ္၏” ဟူေသာ အယူသည္ သႆတဒိ႒ိတည္း။ (သႆတ = မျပတ္မစဲ အသက္ေကာင္ကေလးျမဲ၏ ဟူ၍ + ဒိ႒ိ = ယူမွားျခင္း) “ဘ၀ေဟာင္းက ရုပ္နာမ္ အားလံုးသည္ (သူတို႔ထင္ေသာ အသက္ေကာင္ႏွင့္တကြ) ဘ၀သစ္၌ လံုး၀ အသဆက္အစပ္ မရွိေတာ့။ သတၱ၀ါ တစ္ေယာက္ေသလွ်င္ ဘ၀ေဟာင္းက အရာ၀တၳဳေတြ အားလံုးျပတ္စဲ၏။ ဘ၀သစ္၌ ထာ၀ရ ဘုရားရွင္ ဖန္ဆင္းမူေၾကာင့္ အျခားသတၱ၀ါ တစ္ေယာက္သာ အသစ္ျဖစ္တန္လွ်င္ ျဖစ္ရသည္”ဟူေသာ အယူသည္ ဥေစၧဒဒိ႒ိမည္၏။ (ဥေစၧဒ = တစ္ဘ၀တံုးလွ်င္ တစ္ဘ၀၏ ရုပ္နာမ္ေတြ အားလံုးျပတ္၏။ ေနာက္ထပ္ဆက္သြယ္ျခင္း မရွိ + ဒိ႒ိ = ယူမွားျခင္း)

သမၼာအယူ

သတၱ၀ါတုိ႔၌ အ၀ိဇၨာ၊ တဏွာ၊ ကံ ဤတရား သံုးပါးသည္ ဘ၀သစ္၌ ျဖစ္ဖို႔ရာ အခ်ဳပ္အျခာတည္း။ ေသခါနီး၌ အ၀ိဇၨာသည္ ဘ၀သစ္၌ ရုပ္ နာမ္ ခႏၶာအျပစ္ကို မျမင္ေအာင္ဖံုးထား၏။ တဏွာက ထုိဘ၀သစ္ကို တပ္မက္ခင္မင္လ်က္ရွိ၏။ မေကာင္းဆုိးရြား ေၾကာက္မက္ဖြယ္ ဂတိနိမိတ္ ထင္လာေစကာမူ ထိုနိမိတ္တုိ႔မွ လြတ္လပ္ေသာ ဘ၀ကို ရလိမ့္မည္ထင္၏။ ထုိသို႔ အ၀ိဇၨာဖံုးထားသျဖင့္ အျပစ္မျမင္ႏုိင္ဘဲ တဏွာက ညႊတ္ကိုင္း စြဲလမ္းရာ ဘ၀အသစ္၌ ကံအစြမ္းေၾကာင့္ ပဋိသေႏၶဟု ေခၚေသာ ရုပ္နာမ္တရာမ်ား ေရွးဦးစြာ စ,တည္မိၾကေလသည္။

ဤသို႔ ဘ၀သစ္၌ ပဋိသေႏၶ ရုပ္နာမ္တုိ႔သည္ ဘ၀အေဟာင္းက အ၀ိဇၨာ၊ တဏွာ၊ ကံ ဟူေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ရကား “ဘ၀ေဟာင္းႏွင့္ မဆက္စပ္ဘဲ ဘ၀သစ္၌ (ထာ၀ရဘုရား စသူတုိ႔၏ ဖန္ဆင္းမူေၾကာင့္) အသစ္ျဖစ္ရ၏”ဟူေသာ ဥေစၧဒဒိ႒ိလည္း မမွန္။ “ဘ၀ေဟာင္းက အသက္ေကာင္ေလးသည္ ဘ၀အသစ္သို႔ ေျပာင္းေရြ႕၍ ျဖစ္သည္”ဟူေသာ သႆတဒိ႒ိလည္း အမွားပင္။ 

 ဘ၀ေဟာင္းက ရုပ္နာမ္တုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕သြားဖို႔ မဆိုထားဘိ၊ တစ္ဘ၀တည္းမွာပင္ တစ္ေနရာ၌ျဖစ္ေသာ ရုပ္နာမ္တုိ႔သည္ တျခားေနရာေရာက္ေအာင္ မပါႏုိင္ၾက။ ျဖစ္ျပီးလွ်င္ ခ်က္ခ်င္းပ်က္ရ၏။ အသက္ေကာင္ဆုိေသာ အရာမွာ နဂိုကပင္ မရွိေခ်။

ထို႔ေၾကာင့္ ထို ဥေစၧဒဒိ႒ိ သႆတဒိ႒ိ ၂-မ်ိဳးလံုး မျဖစ္ေစဘဲ ဘ၀သစ္၀ယ္ ပဋိသေႏၶ ရုပ္နာမ္တို႔ ပထမ ျဖစ္ေပၚရာ၌ ေရွးေရွးဘ၀ေဟာင္းက အ၀ိဇၨာ၊ တဏွာ၊ ကံ ဟူေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္ တစ္မ်ိဳးတစ္ဖံု ရုပ္သစ္နာမ္သစ္ ျဖစ္ရသည္ဟူေသာ အေၾကာင္းေၾကာင့္ တစ္မ်ိဳးတစ္ဖံု ရုပ္သစ္နာမ္သစ္ ျဖစ္ရသည္ဟူေသာ အယူသာလွ်င္ သမၼာအယူ (အယူမွန္)ဟု မွတ္ပါ။  

ဥပမာ - ေတာင္၏ အနီးအပါး၌ ဟစ္ေအာ္ေသာ အသံသည္ ေတာင္နံရံကို ထိခိုက္ေသာအခါ ပဲ့တင္သံဟုေခၚေသာ အသံတစ္မ်ိဳး ျဖစ္ေပၚလာ၏။ ထိုပဲ့တင္သံ ဟူသည္ မူလေအာ္ေသာ လူ၏ အသံလည္းမဟုတ္၊ လူ႔အသံႏွင့္ ကင္း၍ သူ႔ဘာသာ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အသံလည္း မဟုတ္သကဲ့သို႔တည္း။ (မီးတုိင္တစ္ခုမွ မီးကူးယူရာ၌ ဒုတိယမီးတိုင္၏ မီးသည္ ပထမ မီးတုိင္က မီးလည္းမဟုတ္၊ ပထမမီးႏွင့္ အဆက္အသြယ္မကင္းပံုကိုလည္း ဥပမာျပဳၾကပါကုန္။)

ဤစကားအရ ေရွးကံေကာင္းလွ်င္ ယခုဘ၀ ရုပ္နာမ္ ေကင္း၏။ ေရွးကံ ညံ့လွ်င္ ယခုဘ၀ ရုပ္နာမ္ညံ့၏။ “ဤဘ၀၌ အေကာင္းအဆိုး အမ်ိဳးမ်ိဳးကို ေတြ႕ရသည္မွာ ေရွးဘ၀က ျပဳအပ္ေသာကံ၊ ဤဘ၀ဉာဏ္၊ ၀ီရိယတို႔ေၾကာင့္သာျဖစ္၏”ဟု မွတ္ပါ။

နိဂံုး

ဤမွ်ေသာ စကားအစဥ္ျဖင့္ စုေတခါနီး၌ အျဖစ္အပ်က္ကို ျပဆုိခ်က္မ်ား ျပီးဆံုးျပီ။ “စုေတ”ဟု ဆုိေသာ္လည္း စုေတရုံျဖင့္ ျပီးရေသးသည္မဟုတ္။ ဘ၀အသစ္၌ တစ္မ်ိဳးျဖစ္ဖုိ႔ရာ စုေတေပးရျခင္း ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အသစ္ဘ၀၌ အျဖစ္လွဖုိ႔အေရးသည္ ယခုေသေရးထက္ပင္ အေရးၾကီး၏။ စုေတခါနီး၌ စိတ္ေကာင္းရွိေအာင္ ျပဳျပင္ဖို႔မွာလည္း မိမိကုိယ္တုိင္က သက္သာေသာ ေရာဂါကိုရ၍ အနီးအပါး မိတ္ေကာင္းေဆြေကာင္း (ျပဳျပင္ေပးတတ္သူ)လည္း ရွိမွ ျပဳျပင္ခြင့္ရႏုိင္မည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ေသခါနီးက်မွ ျပဳျပင္လုိက္မည္ဟု အားခဲေသာ္လည္း အေၾကာင္းညီညြတ္ဖုိ႔ မလြယ္ကူေသာေၾကာင့္ မေသမီ ေရွးမဆြကပင္ ယခုဘ၀ ေနေရး ေသေရးႏွင့္ ေနာက္ဘ၀ အဆက္ဆက္၀ယ္ နိဗၺာန္အထိ အေရးကို အရွည္ၾကီး ေျမာ္ျမင္၍ သူေတာ္စင္ ျဖစ္ေနမွသာ အရာရာ စိတ္ခ်ဖြယ္ရွိေပသတည္း။

ေသေရး ေနေရး၊ အရွည္ေအးဖို႔၊ ေလးေလးနက္နက္၊ ဤအခ်က္ကို၊ ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း၊ ေရးရျခင္းေၾကာင့္၊ ခပင္းလူေပါင္း၊ အေနေကာင္း၍၊ အေဟာင္းအျဖစ္၊ စြန္႕တံုလစ္ကား၊ အသစ္ဘ၀၊ အျဖစ္လွေစ၊ ငါ့အေနမူ၊ မေသမီေရွး၊ အေတာ္ေ၀းက၊ ေနာင္ေရးအဆင့္ဆင့္၊ ေျမာ္ေခၚခ်င့္လ်က္၊ အသင့္စုေဆာင္း၊ နိဗၺဴေအာင္းဖုိ႔၊ အေကာင္းပါရမီ၊ စံုျပည့္ညီသား၊ အလီလီပြား၊ ရင္းသူမ်ားလည္း၊ ငါ့အားနည္းတူ၊ စံုေအာင္ယူသည္၊ နိဗၺဴထုတ္ေခ်ာက္၊ ေရာက္ရန္ေသာ၀္။

စုေတခါနီး ျဖစ္ပ်က္ပံု ျပီးျပီ။