ပ၀ါရဏာမွ ေပးေသာ အေတြးမ်ား
သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ ပ၀ါရဏာေန႔မွာ သံဃာေတာ္မ်ား ပ၀ါရဏာျပဳၾကရတယ္၊ ပ၀ါရဏာဆုိတာ ရဟန္းသံဃာအခ်င္းခ်င္း မိိမိတို႔မွာ အျပစ္တစ္စုံတစ္ရာေတြ႕ရွိပါက ေျပာျပၾကဖုိ႕ ဖိတ္မန္တဲ့သေဘာပါ၊ အဲဒီလုိ ဖိတ္မန္လုိက္တဲ့အခါ အျပစ္ကုိ ေျပာျပသူကလည္း ေမတၱာကရုဏာနဲ႔ေျပာျပ၊ အျပစ္ရွိသူကလည္း မိမိရဲ႕အျပစ္ကုိ သိျမင္ျပီး အမွန္ျပဳျပင္ ကုစားဖုိ႕ဆုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ေကာင္းတစ္ခုအျဖစ္ ျမတ္္စြာဘုရား
လမ္းညႊန္ပညတ္ခဲ့တဲ့ လမ္ညႊန္ခ်က္နည္းေကာင္းေလးတစ္ခုပ
အခု သံဃာေတြျပဳတဲ့ ပ၀ါရဏာနဲ႔စပ္ျပီး ေတြးမိတဲ့အေတြးေလးကုိ တဆင့္ျပန္လည္မွ်ေ၀ခ်င္လုိ႔ပါ၊ တကယ္ေတာ့ ဒီလမ္းညႊန္ခ်က္ကေလးဟာ အလြန္ေကာင္းမြန္တဲ့ လမ္းညႊန္ခ်က္ကေလးျဖစ္လုိ႔ ဒီပ၀ါရဏာျပဳတဲ့သေဘာေလးကုို ရဟန္းေတြသာမက လူေတြလည္း လုိက္နာက်င့္သုံးရင္ အမ်ားၾကီးအက်ိဳးေက်းဇူးရွိမယ္လိ
ဒါေပမဲ့ ပ၀ါရဏာအေၾကာင္း မစခင္ သီတင္းကၽြတ္လနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အထိိမ္းအမွတ္ေန႔မ်ား ပြဲေတာ္ေန႔မ်ားအေၾကာင္းကုိ ဗဟုသုတျဖစ္ေစဖုိ႔ ယခုအေမရိကန္မွာသီတင္းသုံးေနေတာ္
သီတင္းကြ်တ္ႏွင့္ ပ၀ါရဏာပြဲ
ေရွးအခါ ˝သန္တူလ˝၊ ယခုအခါ ˝သီတင္းကြ်တ္လ˝တြင္ ဘာသာေရးႏွင့္ ႏွီးႏြယ္ေသာ ပြဲေတာ္မ်ား က်င္းပေလ႔ရွိခဲ႔ၾကသည္။ ေရွးမင္းမ်ား လက္ထက္မွ ယေန႔တုိင္ ဆင္ႏႊဲလာခဲ႔ရာ ˝ျမန္မာ႔ ရုိးရာ ယဥ္ေက်းမွဳ တရပ္˝ အေနျဖင့္ တည္ရွိေနေပေတာ့သည္။
တာ၀တိ ံသာေခၚ မီးျမင့္မုိရ္ပြဲ
ဤသီတင္းကြ်တ္လတြင္ ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ တာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္သုိ႔ တ၀ါတြင္းလုံး ၾကြ ေရာက္၍ အဘိဓမၼာတရားေတာ္ ခ်ီးျမွင့္ရာမွ ˝သကၤႆျမိဳ႕ေတာ္˝သုိ႔ ျပန္လည္ၾကြ ေရာက္ ေတာ္မူခဲ႔သည္။ သကၤႆၿမိဳ႕သုိ႔ ဆုိက္ေရာက္ေတာ္မူလာခ်ိန္မွာ သီတင္းကြ်တ္လျပည့္ည ေမွာင္ရီပ်ဳိးစ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕ သားတုိ႔သည္ ဆီမီးထိန္ထိန္ ညွိထြန္း၍ ဗုဒၶျမတ္စြာကုိ လွဳိက္လွဲ၀မ္းသာ ၾကိဳဆုိ ဦးညႊတ္ခဲ႔ၾကသည္။ ဗုုဒၶ ျမတ္စြာသည္ ၀ဲ ယာ ေငြေစာင္းတန္း ေရႊေစာင္းတန္းတုိ႔မွ နတ္ေဒ၀တာ မ်ား ျခံရံလ်က္ အလယ္ ပတၱျမား ေစာင္းတန္းမွ ဆင္းသက္ေတာ္မူလာခဲ႔ေလသည္။ ဤတာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္မွ ျပန္ၾကြလာပုံကုိ ရည္မွန္း၍ ˝တာ၀တိ ံသာပြဲ˝ ေခၚ ˝မီးျမင့္မုိရ္ပြဲ˝ ကုိ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျမန္မာလူမ်ဳိးတုိ႔ တခမ္းတနား ဆင္ႏႊဲ လာခဲ႔ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
အဘိဓမၼာ အခါေတာ္သဘင္
ဗုုဒၶျမတ္စြာသည္ မယ္ေတာ္ျဖစ္ခဲ႔ဘူးသည့္ သႏၱဳႆိတ နတ္သားကုိ အမွဴးထား၍ အား လုံးေသာ နတ္ျဗဟၼာတုိ႔အား အဘိဓမၼာတရား ေဟာၾကား ေတာ္မူခဲ့သည္။ တ၀ါတြင္းလုံး ေက်းဇူးဆပ္ ေဒသနာ ေဟာၾကား၍ ဤသီတင္း၀ါလ ကြ်တ္ခ်ိန္တြင္ လူ႔ျပည္သုိ႔ ျပန္လည္ ၾကြေရာက္ေတာ္မူခဲ႔သည္။ ဤ အထိမ္းအမွတ္ျဖင့္ သီတင္းကြ်တ္လျပည့္ေန႔တြင္ ပ႒ာန္းအစရွိေသာ အဘိဓမၼာခုနစ္က်မး္ကုိ စုေပါင္းညီညာ ျပိဳင္တူ ရြတ္ဆုိကာျဖင့္ ˝အဘိဓမၼာ အခါေတာ္သဘင္˝ ကုိ ဆင္ယင္က်င္းပၾကသည္။ ႏွစ္စဥ္လည္း ျမန္မာ႔ အသံမွ အဘိဓမၼာခုနစ္က်မ္း ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ၾကပုံကုိ ထုတ္လြင့္ေပးခဲ႔သည္။
၀ါကြ်တ္ပူေဇာ္ ကန္ေတာ့ပြဲ
˝၀ါကြ်တ္ပူေဇာ္ ကန္ေတာ့ပြဲ˝ မွာလည္း ျမတ္ဗုဒၶကုိ အားက်အတူယူ၍ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အစဥ္အလာေကာင္းတခု ျဖစ္သည္။ မွန္ပါသည္ - ဗုုဒၶျမတ္စြာသည္ တ၀ါတြင္းလုံး တာ၀တိ ံသာ နတ္ျပည္ သို႔ ၾကြေရာက္ေတာ္မူ၍ မယ္ေတာ္မိနတ္သားအား နိဳ႕ဖုိးဆပ္ ေဒသနာ ေဟာၾကားေတာ္ မူခဲ႔ပါေပ၏။ ဤျမတ္ဗုဒၶ၏ ေက်းဇူးရွင္တုိ႔အေပၚ ေက်းဇူးတရားသိ၍ ေက်းဇူးဆပ္ေတာ္မူပုံကုိ စံထားကာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ တုိ႔သည္ ဤသီတင္းကြ်တ္ လျပည့္အခါေတာ္ေန႔၌ ရဟန္းသံဃာတုိ႔အား ပူေဇာ္ျခင္း၊ မိဘ ဆရာသမားႏွင့္ အသက္သိကၡာ ဂုဏ္၀ါႀကီးရင္႔သူတုိ႔ကုိ ကန္ေတာ့ျခင္းျဖင့္ ˝၀ါကြ်တ္ပူေဇာ္ ကန္ေတာ့ပြဲ˝ ကုိ ၿမိဳ႕တုိင္း ရြာတုိင္း ျပဳလုပ္ေလ႔ ရွိၾကသည္။
ကထိန္သကၤန္း လွဴဒါန္းပြဲ
ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ ၀ါတြင္းသုံးလ (၀ါဆုိလျပည့္ေက်ာ္ ၁-ရက္ေန႔ သီတင္းကြ်တ္လျပည႔္ေက်ာ္ ၁-ရက္ေန႔ထိ) ၀ါဆုိ ၀ါကပ္ေတာ္မူခဲ႔ၾကေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားအား ကထိန္သကၤန္း ခံယူခြင့္ကုိ အခြင့္ျပဳေတာ္ မူခဲ႔သည္။ ထုိေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔အေနျဖင့္ သီတင္းကြ်တ္လျပည့္မွ တန္ေဆာင ္မုန္းလျပည့္အထိ တလ အတြင္းတြင္ ကာလဒါနအျဖစ္ ကထိန္သကၤန္းလွဴဒါန္းခြင့္ရၾကသည္
ပ၀ါဏာပြဲ
အထက္ပါ ဘာသာယဥ္ေက်းမွဳပြဲေတာ္မ်ားကုိ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျမန္မာျပည္ဖြား တုိင္းရင္းသားတုိ႔ သည္ နွစ္စဥ္ျမင္ေတြ႔ေနၾကရေပသည္။ ကိုယ္တုိင္လည္း ပါ၀င္ျပဳလုပ္ ဆင္ႏႊဲခဲ႔ၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင္႔ သီတင္းကြ်တ္ပြဲေတာ္အခါတြင္ ၿခိမ့္ၿခိမ့္သဲ ေပ်ာ္ပြဲဆင္ခဲ႔ၾကရသည္ကုိ သတိတရ ရွိေနၾကမည္ မလြဲေပ။ သုိ႔ေသာ္ - ˝ပ၀ါရဏာပြဲ˝ အေၾကာင္း သိသူကား နည္းလွေပမည္။ အဘယ္႔ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဤ ˝သီတင္းကြ်တ္ ပ၀ါရဏာပြဲေတာ္˝ ကား ရဟန္းေတာ္မ်ား လုိက္နာက်င့္သုံးရန္ ဗုဒၶခ်မွတ္ေပးခဲ႔ေသာ က်င့္စဥ္၊ လုပ္ထုံးလုပ္ရပ္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ပါေပတည္း။
ပ၀ါရဏာ မွာ ပါဠိစကားျဖစ္သည္။ ˝ဖိတ္ၾကားျခင္း˝ ဟု အဓိပၸါယ္ရ၏။ ˝ျမင္ရ၍၊ ၾကားရ၍၊ သံသယျဖစ္၍ အျပစ္ရွိသည္ဟု ထင္ျမင္ပါက ေျပာဆုိ ဆုံးမေတာ္မူပါ˝ ဟု ရဟန္းေတာ္ အခ်င္းခ်င္း ဖိတ္ၾကားထားျခင္းကုိ ˝ပ၀ါရဏာ˝ ဟု ေခၚပါသည္။ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားအား အခ်င္းခ်င္း ဤသုိ႔ ဖိတ္ၾကားရန္ ပညတ္ေတာ္မူခဲ႔ရျခင္း အေၾကာင္းကုိ အနည္းငယ္ ခ်ဲ႕ျပပါဦးမည္။
ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ သာ၀တၳိၿမိဳ႕ေဇတ၀န္ေက်ာင္း၌ ၀ါကပ္ေတာ္မူ၏။ ရဟန္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လည္း ေက်ာင္းတုိက္တခုတည္းမွာ စုေပါင္း ၀ါကပ္ၾကသည္။ ထုိရဟန္းတုိ႔သည္˝အခ်င္းခ်င္း ညီညြတ္စြာ ေနနိဳင္ေရး၊ အျငင္းအခုန္ကင္းေရး၊ ခ်မ္းသာစြာ ေနနိဳင္ေရး˝ ဟူေသာ ဦးတည္ခ်က္ျဖင့္ မူခ်၍ သေဘာတူ က်င့္သုံးရန္ ဆုံးျဖတ္ၾကသည္။ ထုိဆုံးျဖတ္ခ်က္ကား - ˝အခ်င္းခ်င္း စကားမေျပာရ၊ ၀စီပိတ္ေနရမည္˝ ဟူ၏။
ဆြမ္းခံရာမွ အရင္ဆုံးျပန္လည္ ေရာက္ရွိ လာသူသည္ ေျခေဆးေရ၊ ေျခေဆးအင္ပ်ဥ္၊ ေျခပြတ္ အုိးျခမ္း တုိ႔ကုိ ျပင္ဆင္ထားရမည္။ ဆြမ္းစားစရာ ေနရာထုိင္ခင္း ခင္းက်င္းရမည္။ ပန္းကန္ ခြက္ေယာက္မ်ား ေဆးေၾကာရမည္။ ေနရာထုိင္ခင္း သိမ္းဆည္းရမည္။ ေသာက္ေရ သုံးေရအုိးမ်ား ေနထားတက် ရွိေစ၍ ဆြမ္းစားေက်ာင္းကုိ တံျမက္ လွည္း ရွင္းလင္းရမည္။ တစုံတဦးက ေသာက္ေရ သုံးေရ အုိးတုိ႔၌ ေရမရွိသည္ကုိ ေတြ႔ျမင္လ်င္ ျဖည့္ေလာင္းရမည္။ တဦးတည္း မနိဳင္လ်င္ လက္အမူအရာျဖင့္ အျခားရဟန္းတပါးကုိ ေခၚ၍ အကူ အညီယူရမည္။ ဘယ္နည္းႏွင့္မွ် စကားေျပာဆုိျခင္းကုိ မျပဳရဟူေသာ ၀စီပိတ္ စည္းကမ္းခ်က္ မ်ားျဖင့္ တ၀ါတြင္းလုံး ေနထုိင္ၾကေလသည္။
ထုိရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ သီတင္း၀ါလ ကြ်တ္ေသာအခါ ဗုဒၶျမတ္စြာထံသြားေရာက္ ဖူးေျမွာ္ကန္ ေတာ့ၾကေလ၏။ ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ အာဂႏၱဳက ရဟန္းေတာ္မ်ားႏွင့္ ၀မ္းပန္းတသာ ေမးျမန္းေျပာဆုိေလ႔ ရွိသည့္အတုိင္း - ˝ခ်စ္သားတုိ႔ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ ေနထုိင္ခဲ႔ၾကရပါရဲ႕လား၊ တဦးႏွင့္ တဦး ခုိက္ရန္ျငင္းခုန္မွဳ ျပဳျခင္း မရွိ ညီညြတ္စြာ ေနထုိင္နိဳင္ၾကပါရဲ႕လား˝ ဟုေမးျမန္း ေတာ္မူသည္။ ထုိအခါ ရဟန္းေတာ္မ်ားက တ၀ါတြင္းလုံး သူတို႔ေနထုိင္ခဲ႔ၾကပုံကုိ ေလွ်ာက္ထား၍ ˝ခ်မ္းသာစြာ ေနခဲ႔ရပါေၾကာင္း˝ ျပန္ေျပာင္း ေလွ်ာက္ တင္ၾကသည္။
ဤတြင္ ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ ရဟန္းေတာ္တုိ႔ကုိ ကဲ႔ရဲ႕ ရွဳံ႕ခ်ေတာ္မူသည္။ အျပစ္တင္ ေတာ္မူသည္။ ˝သင္တုိ႔သည္ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ မေနခဲ႔ၾကရပါဘဲ ခ်မ္းသာစြာ ေနခဲ႔ၾကရပါသည္˝ ဟု ၀န္ခံၾကသည္။ သင္တုိ႔ ၏ ၀စီပိတ္အက်င့္သည္ ေတာတြင္း တိရစၦာန္တုိ႔၏ ေနထုိင္နည္းသာ ျဖစ္သည္။ သုိးေတြရဲ႕ ေနနည္း ထုိင္နည္းသာ ျဖစ္သည္။
ရန္သူအခ်င္းခ်င္းတုိ႔၏ အမူအက်င္႔နည္း ေတြသာ ျဖစ္သည္။ (ရန္သူျဖစ္လ်င္ အခ်င္းခ်င္း မေျပာနိဳင္၊ မဆုိနိဳင္ၾက။) သင္တုိ႔သည္ သာသနာ ေတာ္ကုိ မၾကည္ညိဳေသးသူတုိ႔အတြက္ ၾကည္ညိဳလာရန္လည္းေကာင္း၊ ၾကည္ညိဳၿပီးသူတုိ႔အတြက္ ပုိမုိ၍ ၾကည္ညိဳသဒၶါတက္ေစရန္လည္းေကာင္း မျဖစ္နိဳင္ေပ˝ဟု ကဲ႔ရဲ႕ ရွဳံ႕ခ်ေတာ္မူကာ - ˝သာသနာပ တိတၳိေတြ က်င့္စဥ္ျဖစ္သည့္ ဤ လူအ အက်င့္၊ ၀စီပိတ္ အက်င့္ကုိ က်င့္သုံးက ဒုကၠဋ္အာပတ္သင့္ေစ˝ ဟုသိကၡာပုဒ္ ပညတ္ပိတ္ပင္ေတာ္မူခဲ႔ေလသည္။
ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ ဤသိကၡာပုဒ္ ပညတ္ေတာ္မူၿပီးေနာက္ ၀ါကြ်တ္ၿပီးေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားအား အျပစ္ျမင္က ၾကားက ယုံမွားသံသယျဖစ္က ေရငုံႏွဳတ္ပိတ္ (၀စီပိတ္) မေနဘဲ အခ်င္းခ်င္းေျပာဆုိ ဆုံးမဖုိ႔ ဖိတ္ၾကားထားရန္ ဆက္လက္မိန္႔ၾကားေတာ္မူခဲ႔သည္။ ဤအခ်ိန္အခါမွ စ၍ သီတင္းကြ်တ္ လျပည့္ေန႔ေရာက္ တုိင္း ရဟန္းေတာ္မ်ား၏ ˝ပ၀ါရဏာပြဲ˝သည္ ျပဳလုပ္ၿမဲျဖစ္ ေလသည္။ ထုိေၾကာင့္ ေရွးပညာရွိတုိ႔က -
˝ျမတ္သံဃာလဲ၊ ဖိတ္ၾကားၿမဲ၊ ၿခိမ့္သဲ ပ၀ါရဏာ˝ဟု ေမာ္ကြန္းထုိးခဲ႔ၾကျခင္း ျဖစ္ေပ၏။
ပ၀ါရဏာ ျပဳလုပ္ပံု အစီအစဥ္
ေက်ာင္းတုိက္ရွိ သံဃာအားလုံး သိမ္ထဲတြင္ စုရုံးေနရာယူၾကရသည္။ သံဃာအားလုံးစုံေသာ အခါ သြက္လက္ခ်က္ခ်ာေသာ ရဟန္းတပါးပါးက သံဃာအားလုံးကို အသိေပး ေလွ်ာက္ထားရ၏။ ˝အရွင္ဘုရား တုိ႔ --- သံဃာေတာ္သည္ တပည့္ေတာ္၏ စကားကုိ နားစုိက္ေတာ္မူပါ၊ ယေန႔ ပ၀ါရဏာ ျပဳရမည့္ေန႔ျဖစ္ပါ သည္၊ သံဃာေတာ္မ်ား ညီလွ်င္ ပ၀ါရဏာ ျပဳၾကပါစုိ႔˝။ ဤသုိ႔ သံဃာအားလုံးအား အသိေပးျပီေသာ အခါ မေထရ္ႀကီး (သံဃာပရိသတ္တြင္ အႀကီးဆုံးပုဂၢိဳလ္၊ သုိ႔မဟုတ္ ေက်ာင္းထုိင္ပုဂၢိဳလ္) ကစ၍ ေဆာင္႔ေၾကာင့္ ထုိင္ကာ လက္အုပ္ခ်ီမုိးလ်က္ သိမ္အတြင္းရွိ သံဃာ အားလုံး ၾကားသိေအာင္ ဖိတ္ၾကား ေလွ်ာက္ထားရပါသည္။
˝ငါရွင္တုိ႔ - - - ျမင္းျခင္း၊ ၾကားျခင္း၊ သံသယျဖစ္ျခင္း (သုံးမ်ဳိး)ျဖင့္ သံဃာအား ဖိတ္ၾကားပါ၏။ တပည့္ေတာ္ကုိ သနားေစာင့္ေရွာက္ ခ်ီးေျမွာက္ေသာအားျဖင္႔ မထိန္မခ်န္ အမွန္အတိုင္း ေျပာဆုိ ဆုံးမၾကပါ။ မိမိအျပစ္ကုိ သိျမင္ရလွ်င္ ကုစားပါမည္˝ ဟုသုံးႀကိမ္တုိင္တုိင္ ေလွ်ာက္ထား ရေလသည္။ ထုိ႔ေနာက္၀ါစဥ္အလုိက္ သံဃာအားလုံး အငယ္ဆုံးရဟန္းအထိ ေလွ်ာက္ထားရေလ၏။ ဤကား ရဟန္းေတာ္မ်ား သိမ္အတြင္း သေဘာ တူညီ စည္းေ၀း၍ ပ၀ါရဏာျပဳလုပ္ရပုံျဖစ္ပါသည္။ ရဟန္းေတာ္မ်ား သည္ အခ်င္းခ်င္း ဤသုိ႔ဖိတ္ၾကားထားသျဖင့္ တစုံတရာ အျပစ္ျမင္ေတြ႔ရလွ်င္ အခ်င္းခ်င္း ေျပာဆုိညႊန္ျပ ျခင္းျဖင့္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းနိဳင္ၾကေပသည္။
ဗုဒၶျမတ္စြာ ခ်မွတ္ေပးခဲ႔သည္႔ ဤက်င့္စဥ္သည္ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ေထာင္႔ငါးရာေက်ာ္ခဲ႔ၿပီျဖစ္
ခြ်တ္ေခ်ာ္မွားယြင္းေနမွဳမ်ား ျမင္ေနပါလ်က္၊ သိေနပါလ်က္ ေျပာခြင့္၊ ဆုိခြင့္မရွိ၊ အ အႀကီးလုိ ႏွဳတ္ပိတ္ ႏွဳတ္ဆိတ္ေနရျခင္းမ်ိဳးကုိ လုိလားေတာ္မမူေခ်၊ မိမိမွာ ခြ်တ္ယြင္းခ်က္ အျပစ္တစုံတရာ ရွိေနလ်င္ အျမန္ အမွန္အတုိင္း ျပဳျပင္နိဳင္ေရးကိုလည္းေကာင္း၊ ခြ်တ္ယြင္းခ်က္ အမွားမ်ား ေတြ႔ျမင္ေနရလွ်င္ စိတ္သေဘာထား ႀကီးမားစြာျဖင့္ မဆုိင္းမတြ ေထာက္ျပ နိဳင္ေရးကုိလည္းေကာင္း လမ္းဖြင့္ေပးေတာ္မူခဲ႔ေလသည္။
ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ ဤကဲ႔သုိ႔ ရဟန္းေတာ္မ်ား အခ်င္းခ်င္း ဖိတ္ၾကားျခင္းျဖင္႔ -
(၁) အညမညာနဳေလာမ = အခ်င္းခ်င္း ေျပာခြင့္ ဆုိခြင့္ ရွိျခင္း။
(၂) အာပတိၱ၀ု႒ာန = အမွားကုိ အျမန္ဆုံး ျပဳျပင္နိဳင္ျခင္း။
(၃) ၀ိနယပုေရကၡာရ = ကုိယ္က်င့္တရား ျမင့္မားေရး ဦးတည္ျခင္း ဆုိသည့္ အက်ဳိး ၃ - မ်ဳိးျဖစ္ထြန္း ရရွိနိဳင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အတိအလင္း မိန္႔ၾကားခဲ႔ေပ၏။
ဗုဒၶျမတ္စြာ၏ ဤပ၀ါရဏာ က်င့္စဥ္သည္ ပုဂၢိဳလ္ အခ်င္းခ်င္းသာ မဟုတ္၊ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ နိဳင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားပါ လုိက္နာက်င့္သုံးရမည္႔ နည္းလမ္းေကာင္းမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ေလာကတြင္ ˝မမွားေသာ ေရွ႕ေန၊ မေသေသာ ေဆးသမား˝ မရွိနိဳင္ေခ်။ အေျမွာ္အျမင္ရွိသူ ပညာရွင္တုိ႔၏ ညြန္ျပခ်က္၊ ေ၀ဖန္ခ်က္၊ မရယူဘဲ ˝ငါ႔ေလွ ငါထုိး၊ ပဂုိးေရာက္ေရာက္၊ ငါ႔ျမင္း ငါစုိင္း စစ္ကိုင္းေရာက္ေရာက္˝ ဟု ငါထင္ရာ ငါသေဘာ ငါတေကာ ေကာေနပါလွ်င္ ပ်က္စီးဆုံးရွဳံးျခင္း၊ နစ္နာျခင္းမ်ားျဖင့္ ရင္ဆုိင္ရမည္မလြဲေပ။ ဤသုိ႔ ˝ငါတေကာ ေကာေနသူမ်ား˝ကုိ ျမတ္ဗုဒၶက ဆန္႔က်င္ဟန္႔တားေတာ္မူခဲ႔၏။ ˝အျပစ္ျမင္လွ်င္ အခ်င္းခ်င္းေျပာဆို ညြႊန္ျပျခင္း၊ အမွားမ်ားကုိ ျပဳျပင္သြားျခင္းျဖင့္သာ ငါဘုရား၏ ပရိသတ္သည္ ႀကီးပြါး ခ်မ္းသာနိဳင္သည္၊ ညီညြတ္ေသာ အစည္း အရုံးသာ အျငင္းအခုန္ ခုိက္ရန္ကင္း၍ ခ်မ္းသာျခင္း သုခကုိ ရရွိနိဳင္သည္˝ ဟု မိန္႔ၾကား ေတာ္မူခဲ႔သည္။ (၀ိနည္းပါဠိေတာ္)။
တခါက အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ျမတ္ႀကီးသည္ အမွတ္တမဲ႔ျဖစ္၍ သကၤန္းစ တဖက္ ေလွ်ာ႔က် ေနေလ၏။ ထုိအခါ ရွင္သာမေဏ ငယ္ေလးတပါးက ˝အရွင္ဘုရား - - - အရွင္ဘုရားရဲ႕ သကၤန္းစ မညီမညာ ျဖစ္ေနပါတယ္˝ ဟု ေထာက္ျပခဲ႔သည္။ ထုိအခါ အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္သည္ ˝မေလာက္ေလး မေလာက္စား ကုိရင္ေလးက ငါ႔ကုိ ေျပာရပါမည္လား˝ ဟု အမွတ္ထားေတာ္မမူေပ။ သကၤန္းကုိ ညီညာစြာ ျပင္ကုိင္ၿပီး ˝ဆရာ - - - ဒီအတုိင္း ဟုတ္ပါၿပီလား˝ ဟု တေလးတစား မိန္႔ၾကားေတာ္ မူခဲ႔သည္။ ဤသည္မွာ ဗုဒၶခ်မွတ္ေပးထားသည့္ (ပ၀ါရဏာ) က်င့္စဥ္ေၾကာင့္ ရွင္ငယ္ေလးပင္ အမွားကုိ ေထာက္ျပရဲျခင္း၊ ေထာက္ျပနိဳင္ျခင္းျဖစ္သည္။
ဤသုိ႔ အခ်င္းခ်င္းျပဳျပင္ ထိန္းသိမ္း၍ လာခဲ႔ၾကျခင္းေၾကာင့္ ˝ေထရ၀ါဒ ရဟန္းေတာ္မ်ား˝ ကုိ ယေန႔ေတြ႔ျမင္ေနရေသးျခင္း ျဖစ္သည္။ တျခားတပါးေသာ ဘာသာ၀င္တုိ႔၏ ထုိးႏွက္ခ်က္၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မဟုတ္ေသာ မင္းဆုိး မင္းညစ္တုိ႔၏ အဓမၼႏွိမ္နင္း တုိက္ဖ်က္ခ်က္တုိ႔၏ ဒဏ္ကား မေသးငယ္လွ၊ ေခတ္ အဆက္ဆက္ ေထရ၀ါဒ ရဟန္းေတာ္မ်ား အလူးအလိမ္႔ခံခဲ႔ၾကရသည္။ သုိ႔ေသာ္ရွိသမွ် အင္အား၊ ရွိသမွ် စြမ္းအားျဖင့္ ေထရ၀ါဒ က်င့္စဥ္ကုိ ဗုဒၶအလုိေတာ္က်အတုိင္း ျမဲျမဲ ဆုပ္ကုိင္လာခဲ႔ၾကေသာေၾကာင့္သာ ဗုဒၶျမတ္စြာသာသနာသည္ ယေန႔တုိင္ ˝ေဗဒါပ်ံ အံကုိခဲ၊ ပန္းပန္ လ်က္ပဲ˝ ဟု ဆုိရမလုိ ျဖစ္သည္။
˝တစံုတရာေသာ အမွားအယြင္း ေတြ႕ျမင္ ၾကားသိ သံသယရွိပါက ေျပာဆုိပါ၊ မိမိအမွားကုိ ေတြ႔ရလွ်င္ အမွန္ေရာက္ေအာင္ ျပင္ပါမည္˝ ဟူေသာ ဤဖိတ္မံခ်က္ျဖင့္ ရဟန္းေတာ္မ်ား အခ်င္းခ်င္း တံခါးဖြင့္၀ါဒ က်င့္သုံး၍ သာသနာေတာ္ကုိ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ ေတာ္မူလာခဲ႔ၾကေပသည္။ ဗုဒၶခ်မွတ္ ေတာ္ မူခဲ႔သည့္ ဤက်င့္စဥ္အတုိင္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔ တေသြမတိမ္း လုိက္နာၾကမည္ဆုိပါလ်င္ နိဳင္လုိ မင္းထက္ မတရားႏွိပ္စက္ျခင္း၊ အခ်င္းခ်င္းသတ္ျဖတ္ျခင္းမ်ား ရွိေတာ့မည္ မဟုတ္ေပ။ အခ်င္းခ်င္း ေသြးစည္း ညီညြတ္၍ သာယာ၀ေျပာေသာ ေလာကသစ္ကုိ ဖန္တီးနိဳင္ၾကေပလိမ္႔မည္။
ဤက်င့္စဥ္မွ ကြ်ႏု္ပ္တုိ႔ ေသြဖီၾကလွ်င္ကား -----
အရွင္မေဟာသဓပ႑ိတ
(၁၉၉၄ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တုိလထုတ္၊ ေလာကခ်မ္းသာ စာေစာင္မွ)
ပ၀ါရဏာမွ ေပးေသာ အေတြးမ်ားကုိ ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္၊
အရွင္သု၀ီရ (မဟာဂႏၶာ႐ုံ) ၏ ပို႔စ္ကို ျပန္လည္ေ၀ငွပါသည္။
အခု သံဃာေတြျပဳတဲ့ ပ၀ါရဏာနဲ႔စပ္ျပီး ေတြးမိတဲ့အေတြးေလးကုိ တဆင့္ျပန္လည္မွ်ေ၀ခ်င္လုိ႔ပါ၊ တကယ္ေတာ့ ဒီလမ္းညႊန္ခ်က္ကေလးဟာ အလြန္ေကာင္းမြန္တဲ့ လမ္းညႊန္ခ်က္ကေလးျဖစ္လုိ႔ ဒီပ၀ါရဏာျပဳတဲ့သေဘာေလးကုို ရဟန္းေတြသာမက လူေတြလည္း လုိက္နာက်င့္သုံးရင္ အမ်ားၾကီးအက်ိဳးေက်းဇူးရွိမယ္လိ
ဒါေပမဲ့ ပ၀ါရဏာအေၾကာင္း မစခင္ သီတင္းကၽြတ္လနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အထိိမ္းအမွတ္ေန႔မ်ား ပြဲေတာ္ေန႔မ်ားအေၾကာင္းကုိ ဗဟုသုတျဖစ္ေစဖုိ႔ ယခုအေမရိကန္မွာသီတင္းသုံးေနေတာ္
သီတင္းကြ်တ္ႏွင့္ ပ၀ါရဏာပြဲ
ေရွးအခါ ˝သန္တူလ˝၊ ယခုအခါ ˝သီတင္းကြ်တ္လ˝တြင္ ဘာသာေရးႏွင့္ ႏွီးႏြယ္ေသာ ပြဲေတာ္မ်ား က်င္းပေလ႔ရွိခဲ႔ၾကသည္။ ေရွးမင္းမ်ား လက္ထက္မွ ယေန႔တုိင္ ဆင္ႏႊဲလာခဲ႔ရာ ˝ျမန္မာ႔ ရုိးရာ ယဥ္ေက်းမွဳ တရပ္˝ အေနျဖင့္ တည္ရွိေနေပေတာ့သည္။
တာ၀တိ ံသာေခၚ မီးျမင့္မုိရ္ပြဲ
ဤသီတင္းကြ်တ္လတြင္ ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ တာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္သုိ႔ တ၀ါတြင္းလုံး ၾကြ ေရာက္၍ အဘိဓမၼာတရားေတာ္ ခ်ီးျမွင့္ရာမွ ˝သကၤႆျမိဳ႕ေတာ္˝သုိ႔ ျပန္လည္ၾကြ ေရာက္ ေတာ္မူခဲ႔သည္။ သကၤႆၿမိဳ႕သုိ႔ ဆုိက္ေရာက္ေတာ္မူလာခ်ိန္မွာ သီတင္းကြ်တ္လျပည့္ည ေမွာင္ရီပ်ဳိးစ အခ်ိန္ျဖစ္သည္။ ၿမိဳ႕သူၿမိဳ႕ သားတုိ႔သည္ ဆီမီးထိန္ထိန္ ညွိထြန္း၍ ဗုဒၶျမတ္စြာကုိ လွဳိက္လွဲ၀မ္းသာ ၾကိဳဆုိ ဦးညႊတ္ခဲ႔ၾကသည္။ ဗုုဒၶ ျမတ္စြာသည္ ၀ဲ ယာ ေငြေစာင္းတန္း ေရႊေစာင္းတန္းတုိ႔မွ နတ္ေဒ၀တာ မ်ား ျခံရံလ်က္ အလယ္ ပတၱျမား ေစာင္းတန္းမွ ဆင္းသက္ေတာ္မူလာခဲ႔ေလသည္။ ဤတာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္မွ ျပန္ၾကြလာပုံကုိ ရည္မွန္း၍ ˝တာ၀တိ ံသာပြဲ˝ ေခၚ ˝မီးျမင့္မုိရ္ပြဲ˝ ကုိ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျမန္မာလူမ်ဳိးတုိ႔ တခမ္းတနား ဆင္ႏႊဲ လာခဲ႔ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။
အဘိဓမၼာ အခါေတာ္သဘင္
ဗုုဒၶျမတ္စြာသည္ မယ္ေတာ္ျဖစ္ခဲ႔ဘူးသည့္ သႏၱဳႆိတ နတ္သားကုိ အမွဴးထား၍ အား လုံးေသာ နတ္ျဗဟၼာတုိ႔အား အဘိဓမၼာတရား ေဟာၾကား ေတာ္မူခဲ့သည္။ တ၀ါတြင္းလုံး ေက်းဇူးဆပ္ ေဒသနာ ေဟာၾကား၍ ဤသီတင္း၀ါလ ကြ်တ္ခ်ိန္တြင္ လူ႔ျပည္သုိ႔ ျပန္လည္ ၾကြေရာက္ေတာ္မူခဲ႔သည္။ ဤ အထိမ္းအမွတ္ျဖင့္ သီတင္းကြ်တ္လျပည့္ေန႔တြင္ ပ႒ာန္းအစရွိေသာ အဘိဓမၼာခုနစ္က်မး္ကုိ စုေပါင္းညီညာ ျပိဳင္တူ ရြတ္ဆုိကာျဖင့္ ˝အဘိဓမၼာ အခါေတာ္သဘင္˝ ကုိ ဆင္ယင္က်င္းပၾကသည္။ ႏွစ္စဥ္လည္း ျမန္မာ႔ အသံမွ အဘိဓမၼာခုနစ္က်မ္း ရြတ္ဖတ္ပူေဇာ္ၾကပုံကုိ ထုတ္လြင့္ေပးခဲ႔သည္။
၀ါကြ်တ္ပူေဇာ္ ကန္ေတာ့ပြဲ
˝၀ါကြ်တ္ပူေဇာ္ ကန္ေတာ့ပြဲ˝ မွာလည္း ျမတ္ဗုဒၶကုိ အားက်အတူယူ၍ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အစဥ္အလာေကာင္းတခု ျဖစ္သည္။ မွန္ပါသည္ - ဗုုဒၶျမတ္စြာသည္ တ၀ါတြင္းလုံး တာ၀တိ ံသာ နတ္ျပည္ သို႔ ၾကြေရာက္ေတာ္မူ၍ မယ္ေတာ္မိနတ္သားအား နိဳ႕ဖုိးဆပ္ ေဒသနာ ေဟာၾကားေတာ္ မူခဲ႔ပါေပ၏။ ဤျမတ္ဗုဒၶ၏ ေက်းဇူးရွင္တုိ႔အေပၚ ေက်းဇူးတရားသိ၍ ေက်းဇူးဆပ္ေတာ္မူပုံကုိ စံထားကာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ တုိ႔သည္ ဤသီတင္းကြ်တ္ လျပည့္အခါေတာ္ေန႔၌ ရဟန္းသံဃာတုိ႔အား ပူေဇာ္ျခင္း၊ မိဘ ဆရာသမားႏွင့္ အသက္သိကၡာ ဂုဏ္၀ါႀကီးရင္႔သူတုိ႔ကုိ ကန္ေတာ့ျခင္းျဖင့္ ˝၀ါကြ်တ္ပူေဇာ္ ကန္ေတာ့ပြဲ˝ ကုိ ၿမိဳ႕တုိင္း ရြာတုိင္း ျပဳလုပ္ေလ႔ ရွိၾကသည္။
ကထိန္သကၤန္း လွဴဒါန္းပြဲ
ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ ၀ါတြင္းသုံးလ (၀ါဆုိလျပည့္ေက်ာ္ ၁-ရက္ေန႔ သီတင္းကြ်တ္လျပည႔္ေက်ာ္ ၁-ရက္ေန႔ထိ) ၀ါဆုိ ၀ါကပ္ေတာ္မူခဲ႔ၾကေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားအား ကထိန္သကၤန္း ခံယူခြင့္ကုိ အခြင့္ျပဳေတာ္ မူခဲ႔သည္။ ထုိေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔အေနျဖင့္ သီတင္းကြ်တ္လျပည့္မွ တန္ေဆာင ္မုန္းလျပည့္အထိ တလ အတြင္းတြင္ ကာလဒါနအျဖစ္ ကထိန္သကၤန္းလွဴဒါန္းခြင့္ရၾကသည္
ပ၀ါဏာပြဲ
အထက္ပါ ဘာသာယဥ္ေက်းမွဳပြဲေတာ္မ်ားကုိ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ျမန္မာျပည္ဖြား တုိင္းရင္းသားတုိ႔ သည္ နွစ္စဥ္ျမင္ေတြ႔ေနၾကရေပသည္။ ကိုယ္တုိင္လည္း ပါ၀င္ျပဳလုပ္ ဆင္ႏႊဲခဲ႔ၾကသည္။ ထုိ႔ေၾကာင္႔ သီတင္းကြ်တ္ပြဲေတာ္အခါတြင္ ၿခိမ့္ၿခိမ့္သဲ ေပ်ာ္ပြဲဆင္ခဲ႔ၾကရသည္ကုိ သတိတရ ရွိေနၾကမည္ မလြဲေပ။ သုိ႔ေသာ္ - ˝ပ၀ါရဏာပြဲ˝ အေၾကာင္း သိသူကား နည္းလွေပမည္။ အဘယ္႔ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ဤ ˝သီတင္းကြ်တ္ ပ၀ါရဏာပြဲေတာ္˝ ကား ရဟန္းေတာ္မ်ား လုိက္နာက်င့္သုံးရန္ ဗုဒၶခ်မွတ္ေပးခဲ႔ေသာ က်င့္စဥ္၊ လုပ္ထုံးလုပ္ရပ္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ပါေပတည္း။
ပ၀ါရဏာ မွာ ပါဠိစကားျဖစ္သည္။ ˝ဖိတ္ၾကားျခင္း˝ ဟု အဓိပၸါယ္ရ၏။ ˝ျမင္ရ၍၊ ၾကားရ၍၊ သံသယျဖစ္၍ အျပစ္ရွိသည္ဟု ထင္ျမင္ပါက ေျပာဆုိ ဆုံးမေတာ္မူပါ˝ ဟု ရဟန္းေတာ္ အခ်င္းခ်င္း ဖိတ္ၾကားထားျခင္းကုိ ˝ပ၀ါရဏာ˝ ဟု ေခၚပါသည္။ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားအား အခ်င္းခ်င္း ဤသုိ႔ ဖိတ္ၾကားရန္ ပညတ္ေတာ္မူခဲ႔ရျခင္း အေၾကာင္းကုိ အနည္းငယ္ ခ်ဲ႕ျပပါဦးမည္။
ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ သာ၀တၳိၿမိဳ႕ေဇတ၀န္ေက်ာင္း၌ ၀ါကပ္ေတာ္မူ၏။ ရဟန္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လည္း ေက်ာင္းတုိက္တခုတည္းမွာ စုေပါင္း ၀ါကပ္ၾကသည္။ ထုိရဟန္းတုိ႔သည္˝အခ်င္းခ်င္း ညီညြတ္စြာ ေနနိဳင္ေရး၊ အျငင္းအခုန္ကင္းေရး၊ ခ်မ္းသာစြာ ေနနိဳင္ေရး˝ ဟူေသာ ဦးတည္ခ်က္ျဖင့္ မူခ်၍ သေဘာတူ က်င့္သုံးရန္ ဆုံးျဖတ္ၾကသည္။ ထုိဆုံးျဖတ္ခ်က္ကား - ˝အခ်င္းခ်င္း စကားမေျပာရ၊ ၀စီပိတ္ေနရမည္˝ ဟူ၏။
ဆြမ္းခံရာမွ အရင္ဆုံးျပန္လည္ ေရာက္ရွိ လာသူသည္ ေျခေဆးေရ၊ ေျခေဆးအင္ပ်ဥ္၊ ေျခပြတ္ အုိးျခမ္း တုိ႔ကုိ ျပင္ဆင္ထားရမည္။ ဆြမ္းစားစရာ ေနရာထုိင္ခင္း ခင္းက်င္းရမည္။ ပန္းကန္ ခြက္ေယာက္မ်ား ေဆးေၾကာရမည္။ ေနရာထုိင္ခင္း သိမ္းဆည္းရမည္။ ေသာက္ေရ သုံးေရအုိးမ်ား ေနထားတက် ရွိေစ၍ ဆြမ္းစားေက်ာင္းကုိ တံျမက္ လွည္း ရွင္းလင္းရမည္။ တစုံတဦးက ေသာက္ေရ သုံးေရ အုိးတုိ႔၌ ေရမရွိသည္ကုိ ေတြ႔ျမင္လ်င္ ျဖည့္ေလာင္းရမည္။ တဦးတည္း မနိဳင္လ်င္ လက္အမူအရာျဖင့္ အျခားရဟန္းတပါးကုိ ေခၚ၍ အကူ အညီယူရမည္။ ဘယ္နည္းႏွင့္မွ် စကားေျပာဆုိျခင္းကုိ မျပဳရဟူေသာ ၀စီပိတ္ စည္းကမ္းခ်က္ မ်ားျဖင့္ တ၀ါတြင္းလုံး ေနထုိင္ၾကေလသည္။
ထုိရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ သီတင္း၀ါလ ကြ်တ္ေသာအခါ ဗုဒၶျမတ္စြာထံသြားေရာက္ ဖူးေျမွာ္ကန္ ေတာ့ၾကေလ၏။ ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ အာဂႏၱဳက ရဟန္းေတာ္မ်ားႏွင့္ ၀မ္းပန္းတသာ ေမးျမန္းေျပာဆုိေလ႔ ရွိသည့္အတုိင္း - ˝ခ်စ္သားတုိ႔ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ ေနထုိင္ခဲ႔ၾကရပါရဲ႕လား၊ တဦးႏွင့္ တဦး ခုိက္ရန္ျငင္းခုန္မွဳ ျပဳျခင္း မရွိ ညီညြတ္စြာ ေနထုိင္နိဳင္ၾကပါရဲ႕လား˝ ဟုေမးျမန္း ေတာ္မူသည္။ ထုိအခါ ရဟန္းေတာ္မ်ားက တ၀ါတြင္းလုံး သူတို႔ေနထုိင္ခဲ႔ၾကပုံကုိ ေလွ်ာက္ထား၍ ˝ခ်မ္းသာစြာ ေနခဲ႔ရပါေၾကာင္း˝ ျပန္ေျပာင္း ေလွ်ာက္ တင္ၾကသည္။
ဤတြင္ ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ ရဟန္းေတာ္တုိ႔ကုိ ကဲ႔ရဲ႕ ရွဳံ႕ခ်ေတာ္မူသည္။ အျပစ္တင္ ေတာ္မူသည္။ ˝သင္တုိ႔သည္ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ မေနခဲ႔ၾကရပါဘဲ ခ်မ္းသာစြာ ေနခဲ႔ၾကရပါသည္˝ ဟု ၀န္ခံၾကသည္။ သင္တုိ႔ ၏ ၀စီပိတ္အက်င့္သည္ ေတာတြင္း တိရစၦာန္တုိ႔၏ ေနထုိင္နည္းသာ ျဖစ္သည္။ သုိးေတြရဲ႕ ေနနည္း ထုိင္နည္းသာ ျဖစ္သည္။
ရန္သူအခ်င္းခ်င္းတုိ႔၏ အမူအက်င္႔နည္း ေတြသာ ျဖစ္သည္။ (ရန္သူျဖစ္လ်င္ အခ်င္းခ်င္း မေျပာနိဳင္၊ မဆုိနိဳင္ၾက။) သင္တုိ႔သည္ သာသနာ ေတာ္ကုိ မၾကည္ညိဳေသးသူတုိ႔အတြက္ ၾကည္ညိဳလာရန္လည္းေကာင္း၊ ၾကည္ညိဳၿပီးသူတုိ႔အတြက္ ပုိမုိ၍ ၾကည္ညိဳသဒၶါတက္ေစရန္လည္းေကာင္း မျဖစ္နိဳင္ေပ˝ဟု ကဲ႔ရဲ႕ ရွဳံ႕ခ်ေတာ္မူကာ - ˝သာသနာပ တိတၳိေတြ က်င့္စဥ္ျဖစ္သည့္ ဤ လူအ အက်င့္၊ ၀စီပိတ္ အက်င့္ကုိ က်င့္သုံးက ဒုကၠဋ္အာပတ္သင့္ေစ˝ ဟုသိကၡာပုဒ္ ပညတ္ပိတ္ပင္ေတာ္မူခဲ႔ေလသည္။
ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ ဤသိကၡာပုဒ္ ပညတ္ေတာ္မူၿပီးေနာက္ ၀ါကြ်တ္ၿပီးေသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားအား အျပစ္ျမင္က ၾကားက ယုံမွားသံသယျဖစ္က ေရငုံႏွဳတ္ပိတ္ (၀စီပိတ္) မေနဘဲ အခ်င္းခ်င္းေျပာဆုိ ဆုံးမဖုိ႔ ဖိတ္ၾကားထားရန္ ဆက္လက္မိန္႔ၾကားေတာ္မူခဲ႔သည္။ ဤအခ်ိန္အခါမွ စ၍ သီတင္းကြ်တ္ လျပည့္ေန႔ေရာက္ တုိင္း ရဟန္းေတာ္မ်ား၏ ˝ပ၀ါရဏာပြဲ˝သည္ ျပဳလုပ္ၿမဲျဖစ္ ေလသည္။ ထုိေၾကာင့္ ေရွးပညာရွိတုိ႔က -
˝ျမတ္သံဃာလဲ၊ ဖိတ္ၾကားၿမဲ၊ ၿခိမ့္သဲ ပ၀ါရဏာ˝ဟု ေမာ္ကြန္းထုိးခဲ႔ၾကျခင္း ျဖစ္ေပ၏။
ပ၀ါရဏာ ျပဳလုပ္ပံု အစီအစဥ္
ေက်ာင္းတုိက္ရွိ သံဃာအားလုံး သိမ္ထဲတြင္ စုရုံးေနရာယူၾကရသည္။ သံဃာအားလုံးစုံေသာ အခါ သြက္လက္ခ်က္ခ်ာေသာ ရဟန္းတပါးပါးက သံဃာအားလုံးကို အသိေပး ေလွ်ာက္ထားရ၏။ ˝အရွင္ဘုရား တုိ႔ --- သံဃာေတာ္သည္ တပည့္ေတာ္၏ စကားကုိ နားစုိက္ေတာ္မူပါ၊ ယေန႔ ပ၀ါရဏာ ျပဳရမည့္ေန႔ျဖစ္ပါ သည္၊ သံဃာေတာ္မ်ား ညီလွ်င္ ပ၀ါရဏာ ျပဳၾကပါစုိ႔˝။ ဤသုိ႔ သံဃာအားလုံးအား အသိေပးျပီေသာ အခါ မေထရ္ႀကီး (သံဃာပရိသတ္တြင္ အႀကီးဆုံးပုဂၢိဳလ္၊ သုိ႔မဟုတ္ ေက်ာင္းထုိင္ပုဂၢိဳလ္) ကစ၍ ေဆာင္႔ေၾကာင့္ ထုိင္ကာ လက္အုပ္ခ်ီမုိးလ်က္ သိမ္အတြင္းရွိ သံဃာ အားလုံး ၾကားသိေအာင္ ဖိတ္ၾကား ေလွ်ာက္ထားရပါသည္။
˝ငါရွင္တုိ႔ - - - ျမင္းျခင္း၊ ၾကားျခင္း၊ သံသယျဖစ္ျခင္း (သုံးမ်ဳိး)ျဖင့္ သံဃာအား ဖိတ္ၾကားပါ၏။ တပည့္ေတာ္ကုိ သနားေစာင့္ေရွာက္ ခ်ီးေျမွာက္ေသာအားျဖင္႔ မထိန္မခ်န္ အမွန္အတိုင္း ေျပာဆုိ ဆုံးမၾကပါ။ မိမိအျပစ္ကုိ သိျမင္ရလွ်င္ ကုစားပါမည္˝ ဟုသုံးႀကိမ္တုိင္တုိင္ ေလွ်ာက္ထား ရေလသည္။ ထုိ႔ေနာက္၀ါစဥ္အလုိက္ သံဃာအားလုံး အငယ္ဆုံးရဟန္းအထိ ေလွ်ာက္ထားရေလ၏။ ဤကား ရဟန္းေတာ္မ်ား သိမ္အတြင္း သေဘာ တူညီ စည္းေ၀း၍ ပ၀ါရဏာျပဳလုပ္ရပုံျဖစ္ပါသည္။ ရဟန္းေတာ္မ်ား သည္ အခ်င္းခ်င္း ဤသုိ႔ဖိတ္ၾကားထားသျဖင့္ တစုံတရာ အျပစ္ျမင္ေတြ႔ရလွ်င္ အခ်င္းခ်င္း ေျပာဆုိညႊန္ျပ ျခင္းျဖင့္ ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းနိဳင္ၾကေပသည္။
ဗုဒၶျမတ္စြာ ခ်မွတ္ေပးခဲ႔သည္႔ ဤက်င့္စဥ္သည္ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ေထာင္႔ငါးရာေက်ာ္ခဲ႔ၿပီျဖစ္
ခြ်တ္ေခ်ာ္မွားယြင္းေနမွဳမ်ား ျမင္ေနပါလ်က္၊ သိေနပါလ်က္ ေျပာခြင့္၊ ဆုိခြင့္မရွိ၊ အ အႀကီးလုိ ႏွဳတ္ပိတ္ ႏွဳတ္ဆိတ္ေနရျခင္းမ်ိဳးကုိ လုိလားေတာ္မမူေခ်၊ မိမိမွာ ခြ်တ္ယြင္းခ်က္ အျပစ္တစုံတရာ ရွိေနလ်င္ အျမန္ အမွန္အတုိင္း ျပဳျပင္နိဳင္ေရးကိုလည္းေကာင္း၊ ခြ်တ္ယြင္းခ်က္ အမွားမ်ား ေတြ႔ျမင္ေနရလွ်င္ စိတ္သေဘာထား ႀကီးမားစြာျဖင့္ မဆုိင္းမတြ ေထာက္ျပ နိဳင္ေရးကုိလည္းေကာင္း လမ္းဖြင့္ေပးေတာ္မူခဲ႔ေလသည္။
ဗုဒၶျမတ္စြာသည္ ဤကဲ႔သုိ႔ ရဟန္းေတာ္မ်ား အခ်င္းခ်င္း ဖိတ္ၾကားျခင္းျဖင္႔ -
(၁) အညမညာနဳေလာမ = အခ်င္းခ်င္း ေျပာခြင့္ ဆုိခြင့္ ရွိျခင္း။
(၂) အာပတိၱ၀ု႒ာန = အမွားကုိ အျမန္ဆုံး ျပဳျပင္နိဳင္ျခင္း။
(၃) ၀ိနယပုေရကၡာရ = ကုိယ္က်င့္တရား ျမင့္မားေရး ဦးတည္ျခင္း ဆုိသည့္ အက်ဳိး ၃ - မ်ဳိးျဖစ္ထြန္း ရရွိနိဳင္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း အတိအလင္း မိန္႔ၾကားခဲ႔ေပ၏။
ဗုဒၶျမတ္စြာ၏ ဤပ၀ါရဏာ က်င့္စဥ္သည္ ပုဂၢိဳလ္ အခ်င္းခ်င္းသာ မဟုတ္၊ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ နိဳင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားပါ လုိက္နာက်င့္သုံးရမည္႔ နည္းလမ္းေကာင္းမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ေလာကတြင္ ˝မမွားေသာ ေရွ႕ေန၊ မေသေသာ ေဆးသမား˝ မရွိနိဳင္ေခ်။ အေျမွာ္အျမင္ရွိသူ ပညာရွင္တုိ႔၏ ညြန္ျပခ်က္၊ ေ၀ဖန္ခ်က္၊ မရယူဘဲ ˝ငါ႔ေလွ ငါထုိး၊ ပဂုိးေရာက္ေရာက္၊ ငါ႔ျမင္း ငါစုိင္း စစ္ကိုင္းေရာက္ေရာက္˝ ဟု ငါထင္ရာ ငါသေဘာ ငါတေကာ ေကာေနပါလွ်င္ ပ်က္စီးဆုံးရွဳံးျခင္း၊ နစ္နာျခင္းမ်ားျဖင့္ ရင္ဆုိင္ရမည္မလြဲေပ။ ဤသုိ႔ ˝ငါတေကာ ေကာေနသူမ်ား˝ကုိ ျမတ္ဗုဒၶက ဆန္႔က်င္ဟန္႔တားေတာ္မူခဲ႔၏။ ˝အျပစ္ျမင္လွ်င္ အခ်င္းခ်င္းေျပာဆို ညြႊန္ျပျခင္း၊ အမွားမ်ားကုိ ျပဳျပင္သြားျခင္းျဖင့္သာ ငါဘုရား၏ ပရိသတ္သည္ ႀကီးပြါး ခ်မ္းသာနိဳင္သည္၊ ညီညြတ္ေသာ အစည္း အရုံးသာ အျငင္းအခုန္ ခုိက္ရန္ကင္း၍ ခ်မ္းသာျခင္း သုခကုိ ရရွိနိဳင္သည္˝ ဟု မိန္႔ၾကား ေတာ္မူခဲ႔သည္။ (၀ိနည္းပါဠိေတာ္)။
တခါက အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ျမတ္ႀကီးသည္ အမွတ္တမဲ႔ျဖစ္၍ သကၤန္းစ တဖက္ ေလွ်ာ႔က် ေနေလ၏။ ထုိအခါ ရွင္သာမေဏ ငယ္ေလးတပါးက ˝အရွင္ဘုရား - - - အရွင္ဘုရားရဲ႕ သကၤန္းစ မညီမညာ ျဖစ္ေနပါတယ္˝ ဟု ေထာက္ျပခဲ႔သည္။ ထုိအခါ အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္သည္ ˝မေလာက္ေလး မေလာက္စား ကုိရင္ေလးက ငါ႔ကုိ ေျပာရပါမည္လား˝ ဟု အမွတ္ထားေတာ္မမူေပ။ သကၤန္းကုိ ညီညာစြာ ျပင္ကုိင္ၿပီး ˝ဆရာ - - - ဒီအတုိင္း ဟုတ္ပါၿပီလား˝ ဟု တေလးတစား မိန္႔ၾကားေတာ္ မူခဲ႔သည္။ ဤသည္မွာ ဗုဒၶခ်မွတ္ေပးထားသည့္ (ပ၀ါရဏာ) က်င့္စဥ္ေၾကာင့္ ရွင္ငယ္ေလးပင္ အမွားကုိ ေထာက္ျပရဲျခင္း၊ ေထာက္ျပနိဳင္ျခင္းျဖစ္သည္။
ဤသုိ႔ အခ်င္းခ်င္းျပဳျပင္ ထိန္းသိမ္း၍ လာခဲ႔ၾကျခင္းေၾကာင့္ ˝ေထရ၀ါဒ ရဟန္းေတာ္မ်ား˝ ကုိ ယေန႔ေတြ႔ျမင္ေနရေသးျခင္း ျဖစ္သည္။ တျခားတပါးေသာ ဘာသာ၀င္တုိ႔၏ ထုိးႏွက္ခ်က္၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ မဟုတ္ေသာ မင္းဆုိး မင္းညစ္တုိ႔၏ အဓမၼႏွိမ္နင္း တုိက္ဖ်က္ခ်က္တုိ႔၏ ဒဏ္ကား မေသးငယ္လွ၊ ေခတ္ အဆက္ဆက္ ေထရ၀ါဒ ရဟန္းေတာ္မ်ား အလူးအလိမ္႔ခံခဲ႔ၾကရသည္။ သုိ႔ေသာ္ရွိသမွ် အင္အား၊ ရွိသမွ် စြမ္းအားျဖင့္ ေထရ၀ါဒ က်င့္စဥ္ကုိ ဗုဒၶအလုိေတာ္က်အတုိင္း ျမဲျမဲ ဆုပ္ကုိင္လာခဲ႔ၾကေသာေၾကာင့္သာ ဗုဒၶျမတ္စြာသာသနာသည္ ယေန႔တုိင္ ˝ေဗဒါပ်ံ အံကုိခဲ၊ ပန္းပန္ လ်က္ပဲ˝ ဟု ဆုိရမလုိ ျဖစ္သည္။
˝တစံုတရာေသာ အမွားအယြင္း ေတြ႕ျမင္ ၾကားသိ သံသယရွိပါက ေျပာဆုိပါ၊ မိမိအမွားကုိ ေတြ႔ရလွ်င္ အမွန္ေရာက္ေအာင္ ျပင္ပါမည္˝ ဟူေသာ ဤဖိတ္မံခ်က္ျဖင့္ ရဟန္းေတာ္မ်ား အခ်င္းခ်င္း တံခါးဖြင့္၀ါဒ က်င့္သုံး၍ သာသနာေတာ္ကုိ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ ေတာ္မူလာခဲ႔ၾကေပသည္။ ဗုဒၶခ်မွတ္ ေတာ္ မူခဲ႔သည့္ ဤက်င့္စဥ္အတုိင္း ဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ႔ တေသြမတိမ္း လုိက္နာၾကမည္ဆုိပါလ်င္ နိဳင္လုိ မင္းထက္ မတရားႏွိပ္စက္ျခင္း၊ အခ်င္းခ်င္းသတ္ျဖတ္ျခင္းမ်ား ရွိေတာ့မည္ မဟုတ္ေပ။ အခ်င္းခ်င္း ေသြးစည္း ညီညြတ္၍ သာယာ၀ေျပာေသာ ေလာကသစ္ကုိ ဖန္တီးနိဳင္ၾကေပလိမ္႔မည္။
ဤက်င့္စဥ္မွ ကြ်ႏု္ပ္တုိ႔ ေသြဖီၾကလွ်င္ကား -----
အရွင္မေဟာသဓပ႑ိတ
(၁၉၉၄ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တုိလထုတ္၊ ေလာကခ်မ္းသာ စာေစာင္မွ)
ပ၀ါရဏာမွ ေပးေသာ အေတြးမ်ားကုိ ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္၊
အရွင္သု၀ီရ (မဟာဂႏၶာ႐ုံ) ၏ ပို႔စ္ကို ျပန္လည္ေ၀ငွပါသည္။
