သုခ ၂-မ်ိဳး (ကိုယ္က်င့္အဘိဓမၼာ - ၁၁၅)

သုခ ၂-မ်ိဳး

သုခသည္ ေ၀ဒယိတသုခ, သႏိၱသုခဟု ၂-မ်ိဳးရွိ၏။ ယခုေခတ္ လူအမ်ားတုိ႔ ျမင္ရ၊ ၾကားရ၊ နမ္းရ၊ စားေသာက္ရ၊ ေတြ႕ထိရေသာအခါ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ကိုယ္ခ်မ္းသာျခင္း၊ စိတ္ခ်မ္းသာျခင္းကို “ေ၀ဒယိတသုခ”ဟု ေခၚသည္။ ထုိသို႔ ခံစားမူမရွိဘဲ ဒုကၡခပ္သိမ္း ျငိမ္းေအးျခင္းသေဘာကို “သႏိၱသုခ”ဟု ေခၚသည္။

ေ၀ဒယိတသုခ

ခံစားမူ ဟူေသာ ေ၀ဒယိတ သုခသည္ ခံစားစံစား၍ ကုန္ကုန္သြားသည့္အတြက္ အသစ္အသစ္ရေအာင္ ပစၥည္းဥစၥာရွာရျခင္း စေသာ ဒုကၡျဖင့္ ထူေထာင္ရ၏။ ထုိအသစ္ အသစ္ရေအာင္ ထူေထာင္ရေသာ ဒုကၡကား ခံစားရေသာ သုခႏွင့္ အဆမတန္ေခ်။ ထုိသို႔ ဒုကၡျဖင့္ ထူေထာင္ၾကျပီးေနာက္ ေပၚေပါက္ရရွိေသာ သုခကေလးျဖင့္ တင္းမတိမ္ႏုိင္ၾကေသာေၾကာင့္ အပိုအမုိ အေၾကြးယူကာ မတရားခံစားမူအတြက္ အပါယ္သြား၍ သုခေၾကြးေတြကို အတုိးႏွင့္တကြ ဒုကၡျဖင့္ ဆပ္ၾကရေလသည္။

သႏၱိသုခ

ထုိကဲ့သို႔ ခံစားမူႏွင့္ မေရာေသာ သႏိၱသုခ သေဘာကား ရုပ္နာမ္သခၤါရတုိ႔ ခ်ဳပ္ျငိမ္းသျဖင္ ့ကာမဂုဏ္ေတြ ျပည့္စံုလွေသာ သူေ႒းတစ္ေယာက္သည္ ႏွစ္ျခိဳက္စြာ အိပ္ေပ်ာ္ေနစဥ္ ခံစားဖို႔ အာရုံမ်ားကို ျပင္ဆင္၍ အေစခံတုိ႔က ႏူိးလာေသာအခါ “အအိပ္ဖ်က္ရမလား”ဟု ၾကိမ္း၀ါးေမာင္းမဲမည္သာ။ ထိုသူ၏ အိပ္ေနစဥ္အခါ၌ ခံစားမူ အထင္အရွားမရွိ။ သို႔ပါလ်က္ ႏွစ္ျခိဳက္စြာ အိပ္ရမူကိုပင္ ခံစားမူ သုခထက္ ႏွစ္သက္၍ “အိပ္ရေကာင္းလုိက္တာ”ဟု အမႊမ္းတင္ၾကေသး၏။ ရုပ္နာမ္ အားလံုးကင္း၍ ျငိမ္းခ်မ္းျခင္း သႏၱိသုခကား “မည္မွ်ေလာက္ ေကာင္းလိမ့္မည္”ဟု မွန္းဆသင့္ေတာ့သတည္း။