ပထ၀ီ႐ုပ္
ပန္းပြင္းကေလးေတြ ၾကည့္၊ ပန္းအပြင့္ကေလးဟာ ႐ုပ္သက္သက္နဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတာ၊ ပန္းပြင့္ကေလး တစ္ပြင့္မွာ ႐ုပ္ေပါင္းဘယ္ေလာက္ ရွိသလဲဆိုေတာ့ ပန္းပြင့္ကေလးမွာ မာတဲ့ ေပ်ာ့တဲ့ သေဘာေလးနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားၿပီး သူရဲ႕သဏၭာန္ေလး ေပၚေနတာဟာ အမာခံ႐ုပ္ပဲေနာ္၊ အဲဒီ အမာခံသေဘာေလးေပၚမွာ ဘာေတြ ရွိေနသလဲဆိုရင္ စုစည္းထားတဲ့သေဘာရွိတယ္၊ ပန္းပြင့္ကေလးဟာ အမႈန္႔ႀကိတ္လိုက္မယ္ဆိုရင္ အမႈန္႔ကေလေတြ မျဖစ္ဘူးလား၊ ဒီ ပန္းပြင့္ကေလးေတြရဲ႕ ဒီလို ပန္းပြင့္သဏၭာန္ေလး ျဖစ္ေနေအာင္ စုစည္းထားႏိုင္ေအာင္ အေျခခံ အမာခံသေဘာေလးကို ‘ပထ၀ီ႐ုပ္’ လို႔ေခၚတယ္။
အာေပါ႐ုပ္
အဲဒီလို အမႈန္႔ကေလးေတြကို စုၿပီးေတာ့ ေဟာဒီလို သဏၭာန္ေလးျဖစ္ေနေအာင္ အာေပါကေန စုစည္းေပးထားတာ၊ စုစည္းေပးထားတဲ့ သေဘာကိုေတာ့ ‘အာေပါ႐ုပ္’ လို႔ သိရမယ္၊ မုန္႔ ဖုတ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ ဂ်ံဳမႈန္႔ေတြကို အခဲျဖစ္ေအာင္ ဘာနဲ႔လုပ္၊ ေရနဲ႔လုပ္၊ ေရနဲ႔ ထည့္ၿပီး နယ္လုိက္ရင္ အခဲျဖစ္သြားတယ္ မဟုတ္လား၊ ဒီလို အမႈန္႔ေလးေတြကို ဘယ္သူက စုစည္းလိုက္တာတုန္းဆိုရင္ ေရက စုစည္းလိုက္တာ၊ ဒီအိုင္းပဲ၊ ဒီပန္စပြင့္ကေလးကို ဒီလိုသဏၭာန္ေလး ျဖစ္ေနေအာင္ ဘယ္သူက စုစည္းထားတာတုန္းဆိုရင္ အာေပါဆိုတဲ့ ေရဓာတ္က စုစည္းလိုက္တာ။
ေတေဇာ႐ုပ္
အဲဒီ သဏၭာန္ေလးျဖစ္ေနတဲ့ ပန္းပြင့္ကေလးဟာ ဒီအတိုင္းတည္ၿပီး ေတာ့ ၾကာၾကာ မေနဘူး၊ အပူ,အေအး ဆိုတာေလးေတြနဲ႔ တြဲေနရသည့္အတြက္ေၾကာင့္ သူဟာ လန္းဆန္းလာ တယ္၊ အေအးနဲ႔ ေတြ႔ရင္ လန္းဆန္းလာတယ္၊ တျဖည္းျဖည္း ရင့္လာၿပီး အပူနဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခါ ရင့္ေရာ္ၿပီးေတာ့ ႏြမ္းၿပီး ေၾကြသြားတယ္၊ အဲဒါက ဘယ္သူကေန စြမ္းေဆာင္ေနတာတုန္း ဆိုေတာ့ ေတေဇာ႐ုပ္ကေန စြမ္းေဆာင္ေနတယ္လို႔ ေျပာတယ္။
၀ါေယာ႐ုပ္
ထိုပန္းပြင့္ကေလးဟာ
တစ္ေနရာတည္း အခုလို စုေနေအာင္ ဘယ္သူက တြန္းအားေပးေနတံုး၊ ဘယ္သူက
ေထာက္ပံ့ထားတာတုန္းဆိုရင္ ၀ါေေယာဆိုတာက ေထာက္ပံ့ေပး ထားတယ္၊ လႈပ္ရွားလို႔ရေနေအာင္
ေထာက္ပံ့ေပးထားတယ္၊ တကယ္ ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ဒီ ႐ုပ္သေဘာ ၄-ပါး (ဓာတ္ႀကီး ၄-ပါး)ပဲ
ပန္းပြင့္ကေလးမွာ စုစည္းထားတာ။
မုန္႔တံုးေလ တစ္တံုးကိုပဲ ၾကည့္၊ မုန္႔တံုးေလ တစ္တံုးဟာ အတံုးေလး ျဖစ္ေနတာ၊ ထိုအတံုးေလးမွာ ဘာေတြရွိတုန္း၊ ဒီလို အတံုးေလးျဖစ္ေနေအာင္ ပထ၀ီဆိုတဲ့ ဂ်ံဳမႈန္႔ေလး ေတြကို ဘယ္သူက စုထားတုန္းဆိုရင္ အာေပါက စုထားတယ္၊ ထိုအတံုးေလး မာေနေအာင္ ေတေဇာက လုပ္ေပးတယ္၊ တျဖည္းျဖည္း မာလာတယ္၊ ဒီလို မာၿပီးေတာ့ ေဘာပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ မဆက္ဆံေအာင္ တြန္းၿပီးေတာ့ ေပးထားတာ ၀ါေယာက ေပးထားတယ္၊ အဓိကက မုန္႔တံုးဆိုတဲ့ ႐ုပ္ထဲမွာ ႀကီးက်ယ္ ထင္ရွားေနတဲ့ ႐ုပ္ႀကီး(မဟာဘုတ္႐ုပ္ႀကီး) ၄-ပါး ပါ၀င္ေနတယ္။
မဟာဘုတ္႐ုပ္ ၄-ပါး (အေျခခံမွီရာ႐ုပ္)
ဒါေၾကာင့္မို႔
႐ုပ္အေၾကာင္းကို ေလ့လာမယ္ဆိုရင္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္ျမတ္က “ေအး-႐ုပ္ဆိုတာ
ဘယ္ဟာေတြတံုးလို႔ေမးေတာ့ မဟာဘုတ္ ၄-ပါး၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ေခၚရင္ ဓာတ္ႀကီး ၄-ပါးရယ္၊
အဲဒီ မဟာဘုတ္ ၄-ပါးကို မွီၿပီးေတာ့ ရပ္တည္ေနတဲ့ ႐ုပ္ေတြကို ‘ဥပါဒါ႐ုပ္’
လို႔ေခၚတယ္၊ အဲဒီေေတာ့ အက်ဥ္းအားျဖင့္ မဟာဘုတ္႐ုပ္နဲ႔ ဥပါဒါ႐ုပ္လို႔
ႏွစ္ခုမွတ္ရမယ္။
မဟာဘုတ္
(၄)ပါးရယ္၊ ဥပါဒ႐ုပ္က (၂၄)ပါးရယ္ အားလံုးေပါင္းလိုက္လို႔ ရွိရင္ (၂၈)ပါး ရွိတယ္၊
တစ္ခုစီ တစ္ခုစီ ဆင္ျခင္စဥ္းစားၿပီးေတာ့ ၾကည့္ရမယ္၊ မဟာဘုတ္ ေလးပါးဆိုတာ အားလံုးသိၾကတဲ့အတိုင္း
ပထ၀ီ, အာေပါ, ေတေဇာ, ၀ါေယာ၊ ဒါက ပါဠိလိုေျပာတဲ့ အပည္ပညတ္ေတြ၊ ေျမ ေရ ေလ မီး
ဓာတ္ႀကီးေလးျဖာတဲ့၊ ပထ၀ီဆိုတာ ေျမ၊ အာေပါဆိုတာ ေရ၊ ေတေဇာ ဆိုတာ မီ၊ ၀ါေယာ ဆိုတာ
ေလ၊ ေျမ ေရ ေလ မီး ဓာတ္ႀကီးေလးျဖာ၊ ဓာတ္ႀကီးေလးပါးရဲ႕ အမည္နဲ႔ ဒါေတြကို
နာမည္ေပးထားတာ၊ ဓာတ္ႀကီး ၄-ပါးဟာ တစ္ခုရွိရင္ က်န္တဲ့သံုးခုရွိတယ္၊ သူတို႔ဟာ အၿမဲ
တြဲေနတယ္၊ အၿမဲ တြဲေနေပမယ့္လို႔ quantity ခ်င္း အတိုင္းအတာ ပမာဏခ်င္းေတာ့ မတူဘူး၊
ဟုတ္ရဲ႕လား၊
ဒီေလးခုသည္
ခြဲလို႔မရေအာင္ စုတြဲၿပီးေတာ့ ေနၾကတယ္၊ ဘယ္ေနရာမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ သက္ရွိသတၱ၀ါရဲ႕
သႏၲာန္မွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ သက္မဲ့ အရာ၀တၳဳေတြမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ အဲဒီေလးခု ခြဲမရေအာင္
စုၿပီးေတာ့ တည္ေနတယ္၊ ေရထဲမွာလည္း ေဟာဒီ ေလးခုရွိတယ္၊ မီးထဲမွာလည္း ေဟာဒီ
ေလးခုရွိတယ္၊ အေျခခံအားျဖင့္ ေျပာရင္ ဒီေလးခုဟာ ဘယ္ေနရာမွ ခြဲၿပီးေတာ့ မေနဘူး၊
ခုနက
ပန္းပြင့္ကေလးကို ၾကည့္ေလ၊ ပန္းပြင့္ကေလးမွာ ပံုသဏၭာန္ အမာခံအေနနဲ႔ တည္ရွိေနတာ
ပထ၀ီ၊ ေျမလို႔ဆိုၿပီး တင္စားၿပီး ေခၚတဲ့အရာေနာ္၊ ေလာကမွာ ေျမႀကီးေပၚမ်ာ သစ္ပင္ေတြ,
ေတာေတာင္ေတြ, အိမ္ေတြ, အရာ၀တၳဳေတြ တည္ေနတယ္ မဟုတ္လား ေျမႀကီးမရွိရင္ ရပ္တည္လို႔
ရရဲ႕လား၊ အားလံုးဟာ ေျမႀကီးေပၚမွာ တည္ေနၾကတာ၊ ထို႔အတူပဲ ႐ုပ္အားလံုးဟာ ပထ၀ီေပၚမွာပဲ
တည္ေနတယ္၊ အဲဒါေၾကာင့္မို႔ ေျမလို႔ေျပာတာ၊ ႐ုပ္အားလံုးဟာ ပထ၀ီဆိုတဲ့ ေျမဓာတ္ေပၚမွာ
ေျမႀကီးေပၚမွာ တည္ေနၾကတယ္၊ ေျမႀကီးကို ပထ၀ီေခၚတာ မဟုတ္ဘူး၊ သေဘာကေတာ့ တည္ရာဆိုတဲ့
သဘာ၀တရားလို႔ အဓိပၸာယ္ ေျပာမွေနာ္။
ဒီေတာ့
ပန္းပြင့္ေလးမွာ ဘာေတြ တည္ေနတုန္း ၾကည့္လိုက္ေတာ့ ေဟာဒီလို စုစုစည္းစည္း သဏၭာန္ေလး
ေပၚေနတာ ဒါ ပထ၀ီပဲ၊ အဲဒီလို သဏၭာန္ေလး ေပၚေနေအာင္ ဘယ္သူက စုစည္းထားတာတုန္းဆုိရင္
အာေပါက စုစည္းေပးထားတာ၊ ေရဓာတ္က စုစည္းေပးထားတာ၊ ေရဓာတ္ မရွိဘူးဆိုရင္
တစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ဖ႐ိုဖရဲ ကြဲထြက္သြားမွာပဲ၊
မုန္႔မႈန္႔ကေလးေတြဟာ
ေရခန္းေျခာက္သြားရင္ အမႈန္႔ကေလးေတြ ျပန္ျဖစ္သြားတယ္၊ ေရကေန ဆြဲၿပီး
စုေပးထားတဲ့အခါက်ေတာ့ အလံုးအခဲေလးျဖစ္ေနတယ္၊ ပထ၀ီဆိုတဲ့ အမာခံကို အာေပါကေနၿပီးေတာ့
စုစည္းေပးထားတယ္။
အဲဒီ
စုစည္းထားတဲ့ အရာေလးဟာ ပူမႈ ေအးမႈေလးေတြကေန ရင့္က်က္ေအာင္ လုပ္ေပးေနတယ္၊ ေဟာ
မာသြားတယ္ ေပ်ာ့သြားတယ္၊ သူက ဖန္တီးေပးေနတာ၊ ေတေဇာကေန ဖန္တီးေပးေနတာ။
တကယ္ဆိုရင္
ေဟာဒီ ပန္းပြင့္သဏၭာန္ေလး ျဖစ္ေနတာ၊ ဓာတ္ႀကီးေလးပါးဟာ ဆိုင္ရာဆိုင္ရာ သူ႔ရဲ႕
စြမ္းေဆာင္မႈနဲ႔ စုေပးထားလို႔ ဒီပံုစံေလး ျဖစ္ေနတာ၊ ဒါေၾကာင့္ ဓာတ္ႀကီးေလးပါးကို
အေျခခံ႐ုပ္လို႔ ေခၚတယ္။
*ဆက္ရန္* -------
{အဆင္း႐ုပ္ (၀ဏၰ)၊ အန႔ံ႐ုပ္ (ဂႏၶ)၊ ရသ႐ုပ္ (ရသ)၊ ၾသဇာ႐ုပ္ (ၾသဇ)} အား ဆက္လက္ေရးသား ပူေဇာ္ပါမည္။ *ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္* အဂၢမဟာပ႑ိတ အရွင္နႏၵမာလာဘိ၀ံသ (Ph.D)
အဘိဓမၼာ ျမတ္ေဒသနာ (ပထမတြဲ) (စာ ၈၅ - ၉၀) မွ ေကာက္ႏႈတ္ေရးသား ပူေဇာ္ပါသည္။
