သာသနာႏွစ္ ေရတြက္နည္း

သာသနာသကၠရာဇ္ေရတြက္နည္းကေတာ့ အက်ဥ္းခ်ဳပ္မွတ္ရင္ ေရာက္ရွိတဲ့ ျမန္မာသကၠရာဇ္ကိုတည္
၁၊ ၁၊ ၈၊ ၂၊ ေပါင္းထည့္လိုက္ပါ။ (ဧေကာ၊ ဧေကာ၊ အ႒၊ ေဒြ)လို႔ လကၤာမွတ္စီၾကပါတယ္။
ဗဟုသုတရေအာင္ ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုထည့္ရတယ္ဆိုတာ အနည္းငယ္အက်ယ္ေရးလိုက္ပါတယ္။

ဗုဒၶျမတ္စြာ၏ ဘိုးေတာ္ သီရိမဟာမာယာေဒဝီ၏ ခမည္းေတာ္ အၪၨနမင္းႀကီးဟာ အတိတ္သကၠရာဇ္(၈၆၄၉)ခုကိုျဖိဳခ်ၿပီး သကၠရာဇ္ (၁)ခု ကစလို႔ မဟာသကၠရာဇ္လို႔ ေခၚေစခဲ့ပါသတဲ့။
ဘိုးေတာ္အဥၨနမင္းႀကီး စတင္ေရတြက္တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ မဟာသကၠရာဇ္ ၆၈-ခုမွာ ဘုရားအေလာင္းဖြားျမင္ခဲ့တယ္။ မဟာသကၠရာဇ္ (၁၄၈)ခုႏွစ္ ကဆုန္လျပည့္ေန႔မွာ ပရိနိဗၺာန္ ဝင္စံေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။


အဲဒီမဟာသကၠရာဇ္ (၁၄၈)ခုကို အဇာတသတ္မင္းႀကီးက ၿဖိဳခ်လိုက္ျပန္ပါတယ္။ (အဲဒီအဇာတသတ္မင္းႀကီး သကၠရာဇ္ၿဖိဳလိုက္ျခင္းဟာ ေနာင္လာေနာက္သား ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြအတြက္ သိမွတ္ေစဖို႔ သကၠရာဇ္မွတ္တိုင္ ထူလိုက္ျခင္းပါပဲ။)
အဇာတသတ္သကၠရာဇ္(တနည္း) သာသနာႏွစ္ (၁)ခုကေနမွစၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ဗုဒၶဘာသာေတြ မူလကတေျပးညီေရးတြက္ သံုးစြဲလာခဲ့ၾကတာပါပဲ။

သေရေခတၱရာေခတ္ သမုဒၵရီ(သမုဒၵရာဇ္)မင္းလက္ထက္မွာ သကၠရာဇ္ (၆၂၄)ခုႏွစ္အေရာက္မွာ (၂)ခုအၾကြင္းခ်န္ထားၿပီး (၆၂၂)ခုကို ျဖိဳလိုက္ပါတယ္။ (သမႏၲစကၡဳမွာ "သာဧထ မုႏၵရီ၊ နန္းစံသတၱ၊ ေရာက္ကာလတြင္၊ ေဒါေဒါရသ၊ ေဒြေသေသႏွင့္၊ မူလေထာင္ၿဖိဳၿပီ" လို႔ဆိုပါတယ္။ ျဖိဳၿပီးတဲ့
သကၠရာဇ္အေဟာင္းကို ေဒါေဒါရသကိန္းလို ေခၚပါသတဲ့။)

ထို သမုႏၵရီမင္းျဖိဳလိုက္တဲ့ သကၠရာဇ္ (၂)ခုမွ စလို႔ ေရတြက္ သံုးစြဲလာခဲ့ၾကျပန္ရာ ပုဂံေခတ္ ပုပၸါးေစာရဟန္းမင္းလက္ထက္ သကၠရာဇ္ (၅၆၂)ခုအေရာက္မွာ (၅၆၀)ခုကိုျဖိဳၿပီး (၂)ခုကစ ေရတြက္သံုးစြဲလာခဲ့ၾကတာ ယခုတိုင္ပါပဲ။ (သမႏၲစကၡဳဒီပနီမွာ "ပန္းညိဳပင္၊ ေစာရဟန္၊ သတၱဗီသာ၊ ေရာက္ေသာအခါတြင္၊ ေသသာဒြယ၊ အၾကြင္းခ်၍၊ ခ ဆ ပၪၥာ၊ ေကာဇာေထာင္ၿဖိဳျပန္" လို႔ဆိုပါတယ္။ ျဖိဳၿပီးတဲ့ သကၠရာဇ္အေဟာင္းကိန္းကို ခ ဆ ပၪၥကိန္းလို႔ ေခၚပါသတဲ့)

ယခုေရာက္ဆဲ ပုဂံသကၠရာဇ္ (သို႔) ေကာဇာသကၠရာဇ္မွာ
သေရာေခတၱရာေခတ္ သမုႏၵရီမင္းျဖိဳခ်ခဲ့တဲ့ (၆၂၂)ခု
ပုဂံပုပၸါးေစာရဟန္းမင္း ျဖိဳခ်ခဲ့တဲ့ (၅၆၀)ခု
ႏွစ္ရပ္ေပါင္းလိုက္ေတာ့ (၁၁၈၂)ရပါတယ္။ အဲဒီ (၁၁၈၂)ကို ေပါင္းထည့္လိုက္ရင္ သာသနာႏွစ္ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။

သကၠရာဇ္ၿဖိဳမႈႏွင့္ပတ္သက္လို႔ အင္းဝမင္း(၈)ဆက္ေျမက္ မိုးညွင္းမင္းတရားႀကီးက သကၠရာဇ္ (၇၈၈)ခုႏွစ္မွာ အင္းဝေနၿပည္ေတာ္ႀကီးကို ထီးနန္းလုပ္ စုိးအုပ္ပါတယ္။ (ဒါရုရု၊ မိုးညင္းျဖစ္-လို႔ သမႏၲစကၡဳက ဆိုပါတယ္)

အဲဒီမိုးညွင္းမင္းတရားႀကီးက သကၠရာဇ္ (၈၀၀)အေရာက္မွာ (၂)ခုၾကြင္းျပဳၿပီး (၇၉၈)ခုႏွစ္ကို ျဖိဳခ်ခဲ့ျပန္ေသးသတဲ့။ ဒါေပမယ့္ သကၠရာဇ္မၿပိဳဘဲ မင္းတရားႀကီးကသာ နတ္ရြာစံသြားရပါတယ္။ ဘုန္းကံနည္းပါးလို႔ သကၠရာဇ္မၿပိဳဘူး လို႔ ရာဇဝင္ေတြမွာ ဆိုပါတယ္။
ဒီေလာက္ဆိုရင္ သာသနာသကၠရာဇ္ေရတြက္နည္းရယ္ ၊ ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုထည့္တယ္ဆိုတာရယ္ ဗဟုသုတရၿပီထင္ပါရဲ့...